8. TURBOGENERATORY I UKŁADY ELEKTRYCZNE W ELEKTROWNIACH PAROWYCH
przewodów, a mianowicie wewnątrz budynku w postaci szyn, a na zewnątrz w postaci szyn lub przewodów wiązkowych. Dla prądów nieprzekraczających 5 kA stosuje się szyny aluminiowe płaskie lub pakiety 2 — 3 szyn płaskich.
W zakresie prądów znamionowych większych niż 5 kA wymaga się stosowania szyn profilowanych (rys. 8.19), które cechują mniejsze gabaryty, większa wytrzymałość mechaniczna, korzystniejsze warunki chłodzenia. Zastosowanie ekranowania każdej fazy osłonami metalowymi, wewnątrz których przewodzące szyny są wspierane współosiowo na izolatorach wsporczych, jest kosztowne, ale eliminuje całkowicie zwarcia międzyfazowe, zwiększa bezpieczeństwo pracy
Rys. 8.19. Różne profile przewodów ekranowanych do wyprowadzenia mocy z generatorów
dużej mocy
1 - przewód roboczy; 2 - ekran; 3 - izolator
personelu elektrowni, zmniejsza elektrodynamiczne oddziaływanie przewodów oraz chroni przed wpływami atmosferycznymi i zapyleniem. Zarówno przewody prądowe, jak i ekrany wykonuje się powszechnie z rur aluminiowych. Przewody te są niedługie, gdyż transformatory blokowe są umieszczone z reguły bezpośrednio przy ścianie maszynowni lub w niewielkiej od niej odległości (rys. 8.20). Natomiast rozdzielnia może być oddalona niejednokrotnie nawet o kilkanaście kilometrów. Szynoprzewody ekranowane są stosowane zarówno w połączeniach generatorów z transformatorami blokowymi, jak i w zaczepach transformatorów potrzeb własnych (patrz rys. 8.2lc-j), transformatorów wzbudzenia oraz zaczepach pomiarowych. Ekrany mogą być izolowane lub - co obecnie jest niemal powszechnie stosowane - zwarte ze sobą i uziemione. W osłonach zwartych indukują się prądy w kierunkach przeciwnych do kierunku prądów w przewodach, o wartościach 0,92 h- 0,96 prądu roboczego i wypadkowe pole magnetyczne wewnątrz i zewnątrz osłon jest znacznie osłabione.
Moc cieplna, wydzielana wskutek przepływu prądu w przewodzie i ekranie, powoduje ich nagrzanie i aby nie przekroczyć temperatury pracy 80°C, musi być odprowadzana. W zakresie prądów do 25 — 27 kA wystarcza tzw. chłodzenie naturalne przez konwekcję, przewodnictwo i promieniowanie do otaczającego powietrza. Po przekroczeniu tej granicy zachodzi konieczność stosowania układu wymuszonego chłodzenia powietrzem, składającego się z wentylatora i chłodnicy wodnej. Chłodzenie wodą jest stosowane dla prądów większych niż 40 — 45 kA, przeważnie jednak tylko dla chłodzenia połączeń generatorów.
354