40 4. Rachunek dochodu narodowego
Metody obliczania produktu i dochodu narodowego: podejście wydatkowe i dochodowe
Metoda wydatkowa |
polega na sumowaniu wartości pieniężnej wszystkich dóbr finalnych (wydatki konsumpcyjne, inwestycje prywatne brutto, wydatki rządowe, eksport netto). |
Metoda dochodowa |
polega na sumowaniu wszystkich płatności za wykorzystanie zasobów (wynagrodzenie za pracę, zyski przedsiębiorców, dochody netto z oprocentowania kapitału, dochody z tytułu renty gruntowej /czynszów oraz podatki pośrednie i amortyzacja). |
GNP i inne kategorie produktu i dochodu narodowego
Jedną z najczęściej stosowanych miar poziomu aktywności ogólnogospodarczej jest produkt narodowy brutto (GNP).
Produkt narodowy brutto (GNP) określa wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych w gospodarce w pewnym okresie.
Obliczając pozostałe miary aktywności gospodarczej, wykorzystuje się procedurę przedstawioną w tab. 4.1.
Tabela 4.1. Obliczanie miar aktywności gospodarczej
GNP | ||
minus |
amortyzacja | |
= NNP | ||
minus |
podatki pośrednie | |
= NI | ||
minus |
podatki korporacji zyski nierozdzielone ubezpieczenia społeczne J | |
plus |
płatności transferowe procenty netto | |
O ST n |
-dY '■■■-JOtś ■ e |
( >3 1 |
minus |
podatki od dochodów osobistych | |
ii a |
_t ri i . i ( £_jC |
12.1_ |
Uwaga: Opisane (w uproszczony sposób) zależności opierają się na rachunku NIPA stosowanym w USA i opisywanym w większości podręczników amerykańskich.