479 2

12.2. TURBINY WODNE

Rys. 12.9. Porównanie konstrukcji wirnika (widok na wirnik od strony generatora): a) pompoturbiny; b) turbiny Francisa

pompoturbiny i turbiny Francisa. Średnica turbiny rewersyjnej jest o ok. 40% większa od turbiny Francisa o tych samych parametrach. Długie kanały między łopatkami turbiny odwracalnej powodują straty tarcia w pracy turbinowej oraz zmniejszenie sprawności o 1 —2% w stosunku do turbiny Francisa.

W maszynach odwracalnych, pracujących raz jako turbiny wodne, a drugi raz jako pompy, występuje wiele niekorzystnych zjawisk: wzrost obciążeń dynamicznych, wibracje, uderzenia hydrauliczne oraz stany silnie rozwiniętej kawitacji. Zjawiska te są główną przyczyną uszkodzeń i awarii tych maszyn [12.1].

Turbina typu Banki-Michella (1903 r.) jest maszyną akcyjno-reakcyjną (turbina przepływowa) z wałem poziomym (rys. 12.10). Woda dopływa rurociągiem do łopatki kierowniczej 1, która zmienia przekrój wlotowy. Przepływ wody przez wirnik 2 jest najpierw do wnętrza (jak w turbinie reakcyjnej Francisa), a następnie do dołu na zewnątrz (jak w turbinie akcyjnej Peltona). Turbina tego typu jest najprostszą i najtańszą turbiną i jest przydatna zwłaszcza w małych elektrowniach przepływowych o mocy kilkudziesięciu (kilkuset) kilowatów.

Rys. 12.10. Turbina Banki-Michella z napływem: a) poziomym; b) pionowym wg materiałów informacyjnych firmy Ossberger-Turbinenfabrik Weissenburg, RFN

479