12. ELEKTROWNIE WODNE
Rys. 12.17. Porównanie przekroju budynków elektrowni pompowej z zespołem: a) trójmaszynowym; b) dwumaszynowym
I - budynek elektrowni; 2 - suwnica; 3 - hydrogenerator ze wzbudnicą i z silnikiem rozruchowym; 4 - turbina; 5 - pompa; 6 - turbopompa; 7 - strona górnej wody;
8 - strona dolnej wody; 9 - zawory odcinające
1. Bezpośredni rozruch asynchroniczny polega na bezpośrednim załączeniu maszyny synchronicznej, która ma specjalnie wykonany wirnik (odpowiednia klatka tłumiąca), do sieci i asynchronicznym rozpędzeniu maszyny. Hamowanie w tym układzie polega na zwarciu stojana rezystorem przy jednoczesnym wzbudzaniu wirnika. Z uwagi na spadki napięcia podczas rozruchu metoda ta jest stosowana do mocy 25 MW. Sposób ten zastosowano w Elektrowni Solina na Sanie do rozruchu członu pompowego.
2. Rozruch następuje za pomocą dodatkowego silnika indukcyjnego pierścieniowego o mocy 5 — 10% PN generatora, nabudowanego na wale hydro-zespołu (rys. 12.18). Silnik ma o jedną parę biegunów mniej od hydrogeneratora i poprzez zmianę prądu za pomocą rezystora wodnego (elektrolit) włączanego w obwód wirnika silnika rozruchowego rozpędza się w sposób płynny hydro-zespół do prędkości synchronicznej. Silnik rozruchowy jest wykorzystywany również do elektrycznego hamowania turbozespołu. Polega ono na zasilaniu dwóch faz stojana silnika rozruchowego (odłączonego od napięcia przemiennego) stałym napięciem z prostownika. Energia kinetyczna wirującego hydrozespołu jest tracona w rezystorze wodnym jako ciepło, w wyniku czego następuje hamowanie zespołu. Sposób ten jest stosowany w elektrowniach Porąbka-Zar i Żarnowiec.
490