, innymi Al. er. Ms.-A. V. W , Tl Bc/po^,
■łssw* --
c o 3 Ferromagnetyzm
15 * . m wła<ciwośc» magnetycznych uwarunkowany
ro«nrtycm« •■o"’6
©00© ©00© 00©©*
Domena 1
Ściana domen
©©©©““’
pys
15.6. Schemat przedłuw iaj^cy orientacje momentów magnetycznych atomów w mater \r ferronu g nct>c/nym Ze względu na oddziaływanie wymienne, nawet be/ zewnętrznego . magnetycznego, momenty magnetyczne poszczególnych atomów s* uporządkowane równo legie do siebie w obszarach, zwykle mniejszych od wielkości ziarna, nazywanych domenam.
powłok zapełnionych są równe zeru. natomiast elektrony walencyjne w metalach tworzą paramagnetyczny gaz elektronowy, wobec tego ferromagnetyzm jest możliwy jedynie w materiałach zawierających atomy pierwiastków przejściowych, t/n. atomy z ntezapełmoną wewnętrzną powłoką elektronową. Są to metale przejściowe grupy żelaza z niezapełnioną powłoką 3d oraz pierwiastki ziem rzadkich z. niezapeł-nioną powłoką 4/ Istnienie niezapełnionej powłoki wewnętrznej jest warunkiem koniecznym. aJe niewystarczającym do powstania uporządkowania ferromagnetycznego w materiale. Z metali grupy żelaza jedynie żelazo, nikiel i kobalt są ferromagnetykami. natomiast z metali ziem rzadkich tylko gadolin, dysproz, erb. tul. hołm i terb wykazują własności ferromagnetyczne. Względna przcnikalność magnetyczna ferromagnetyków dochodzi do 106. wobec tego nawet w słabych polach magnetycznych uzyskują one duże namagnesowanie.
15.3.4. Antyterromaynoiyzm
w nickUłrych mtuenatach. np. Mn. Cr. MnO. 1-cO. CoO . N.O. otW.turtyw.mo ,yn,,cnncCeJ*y lobjamm. powoduj prut.wnc uru™
(rys V5.7). Zjaw.tko to JCM nn>»ine «myfcnomagn«yr.nKm i bed/.c
b)
ov( 15 7 Schematyczne prred.taw.eme ceniąc). momentów munetye.nyeh tomów w nutcrulc B wTnTrntgne.yrrnym »> dl. cryUcgo p.c™ai,ki h) dl. rw,vku chem,c,t>cg» teakre,
kowane .ony me maja morocnińw magnetycznych) Ze wiglcdo na .eldrialywulic wymienne momenty ina*nctyc/ne atomów lub jonów ta .kierowane priectwnie
0 O O O ©©©O ©©GO ©00©
O-O?* O “ Mn?*
RYS. 15 8. Struktura krystaliczna MgO składa się z na przemian ułożonych płaszczyzn (111) jonów MgJ * i jonów 0: Jony O1 nic mają momentów magnetycznych. Momenty magnetyczne jonów Mg2 * są w poszczególnych płaszczyznach (111) uporządkowane równolegle, natomiast w każdej następnej płaszczyźnie (111) uporządkowanie jonów Mg* jest przeciwne, co powoduje, tc MgO jest antyferromagnetykiem
509