565 2

| tych można obliczyć zużycie tlenu na spokojne oddychanie. Przy wentylacji SAir/min wynosi ono około 4 • IO"'dm' OJmm. Znając współczynnik cncrgctycz-*> tlenu, równy w przybliżeniu 20 U/dm' 0₂. otrzymuje się energię zużytą na oddychanie - nu ona wartość prawic 80 J/min. co odpowiada mocy prawie 1.4 W. a więc stanowi niecałe 29r przemiany spoczynkowej.

Podczas wysiłku fizycznego moc ta może wzrosnąć nawet do 40 W. co stanowi •tedy 20*3- całości zużytej przez organizm energii. Wydajność energetyczną mięśni •Wdechowych, wyrażającą się stosunkiem wykonanej w jednostce czasu pracy mechanicznej do zużytej mocy. ocenia się na 5-1CH*.

17.3. Wymiana gazowa

Pęcherzyki płucne są gęsto oplecione naczyniami włosowatymi. Gazy oddechowe mogą przenikać dość swobodnie przez cienkie ściany pęcherzyków i naczyń krwionośnych Tlen przenika do krwi. gdzie wiąże się z hemoglobiną i dalej jest rozprowadzany przez krew. Dwutlenek węgla z krwi dostaje się do pęcherzyków, skąd wydalany zostaje podczas wydechu. Należy zapylać, jaki jest mechanizm tego rodzaju wymiany gazowej?

Wymiana gazów oddechowych między krwią a pęcherzykami odbywa się na zasadzie dyfuzji. Zasadniczą rolę odgry wa w tym procesie rozpuszczalność gazów we krwi Rozpuszczanie gazów w cieczy podlega w przybliżeniu prawu Hcnry’cgo. według którego: stężenie c gazu rozpuszczonego w cieczy jest w stanic równowagi proporcjonalne do ciśnienia cząstkowego p gazu pozostałego nad cieczą, niezależnie od obecności innych gazów. Prawo to można wyrazić wzorem

c»a/>    (17.10)

ęditc a - »*pótcr>Tinik rozpwwcnlności puu. r*my leł »*ęAkiytmk*m absorpcji.

Współczynnik a zależy od rodzaju gazu i cieczy, od temperatury (maleje zc wzrostem temperatury ) oraz ciśnienia całkowitego gazów nad cieczą; jego jednostką w układzie SI jest Pa^-1. Stężenie gazu wyraźa się najczęściej stosunkiem objętości V_f. jaką rozpuszczony gaz zajmowałby w warunkach normalnych, do objętości V cieczy, czyli c = VJV_% tak zdefiniowane stężenie ma wymiar dmVdm\ czyli jest wielkością niemianowaną. Współczynniki rozpuszczalności gazów oddechowych w wodzie podano w tabeli 17.1.

Tabela 17.1

Wartości współczynników rozpuszczalności gazów oddechowych

	Temperatura *C	O- Pa-'	N, Pa^:'	CO, Pa*'
W wodzie	20 30	3.06 10 ^72.59 - 10*’	1.62 ■ 10*’ 1.36 l<r’	86.6    I0"^? 65.6    10*
W osoczu	30	117- 10-’	1.09-10*’	5.0 • 10*’

565