598

18.6. Właściwości reologiczne krwi i ich rola

HoU f/<jK Tarczyński

18.6.1. Właściwości pscudoplastycznc i tiksotropowc

Pełna krew pod względem rcologicznym wykazuje bardzo złożone właściwości. Jest lo typowa ciecz niemutonowska o charakterze pseudoplastyczny m oraz tikso-tropowym.

Nienewionowski charakter krwi polega na tym. że stosunek naprężenia ścinającego do gradientu prędkości w danych warunkach ciśnienia i temperatury dla danej cieczy nie jest stały. Może on monotonkznie maleć wraz ze wzrostem gradientu prędkości (szybkości ścinania) i nic zależeć od czasu i sposobu ścinania, wówczas taką ciecz nazywamy pseudoplastycyią. Może też ten stosunek zależeć nic tylko od szybkości ścinania, ale od czasu i sposobu ścinania. Tego rodzaju ciecz nazywamy tiksotrvpo»xf. Dla cieczy tiksotropowej krzywa płynięcia, czyli wykres zależności naprężenia ścinającego od szybkości ścinania (gradientu prędkości) wykazuje histc-rezę. Ilustrację krzywej płynięcia oraz przebieg lepkości cieczy tiksotropowych w sposób schematyczny ilustruje ryc. I8.16.

Właściwości tiksutropowc krwi są związane / tworzeniem struktur w warunkach braku ścinania oraz ich rozpadaniem się w obecności naprężeń ścinających. Z tego też powodu badania krzywych płynięcia i ich analiza pozwalają na wyciąganie wniosków dotyczących rozmiaru struktur, łatwości ich tworzenia się i warunków, w jakich ulegają rozpadowi. Właściwości uksotropowc krwi związane są z tworzeniem i rozpadaniem skupisk krwinek czerwonych. Zjawisko to nazywa się agregacją krwinek czerwonych. Odtwarzanie struktur odbywa się w bardzo krótkim czasie. w związku z czym histereza krzywej płynięcia jest prawic niezauważalna.

a    t>

Ryc. IX. 16. Histcrcza krzywej płympru occzy tiksrtropowcj (a), wykres lepkości funkcji szybkości ściiuma cieczy tiksotropowej <b>

598