73 [1600x1200]

Łuskiewnik różowy jest pasożytem, który rośnie w pobliżu drzew. Za pomocą ssawek przyczepia się do ich korzeni i pobiera z nich substancje organiczne oraz wodę z solami mineralnymi.

Pasożytnictwo u roślin

Niektóre gatunki roślin to pasożyty. Ich korzenie są przekształcone w ssawki. Pasożyty pobierają od gospodarza wszystkie potrzebne do życia związki, nie muszą więc wytwarzać liści ani konkurować o światło czy wodę.

znajdą kolejnego żywiciela. Wiele pasożytów zewnętrznych posiada też specjalne narządy, dzięki którym mogą przebić skórę żywiciela.

Zwykle pasożyty mają uproszczoną budowę ciała, ponieważ część ich narządów uległa zanikowi. Pasożytnicze owady najczęściej są pozbawione skrzydeł, gdyż przemieszczają się wraz z żywicielem. Pasożyty wewnętrzne mają uwstecznione narządy zmysłów, bo w ciele żywiciela nie są im potrzebne.

Wszystkie pasożyty wytwarzają duże ilości jaj. W ten sposób zwiększają szansę przetrwania gatunku, bo tylko niewielka część ich potomstwa znajdzie odpowiedniego żywiciela. Na przykład glista ludzka wytwarza około 200 tysięcy jaj dziennie.

■ Znaczenie pasożytów

Pobierając substancje pokarmowe od swoich żywicieli, pasożyty przyczyniają się do wyniszczenia ich organizmów. Przenoszą też wiele chorób, takich jak malaria wywoływana przez pasożytniczego pierwotniaka niszczącego czerwone krwinki. Do roznoszenia malarii przyczynia się jeden z gatunków komara. Olbrzymie straty przynoszą człowiekowi również pasożyty upraw oraz zwierząt gospodarczych.

Zdarza się, że obecność pasożytów jest korzystna dla człowieka. Na przykład plagę królików w Australii udało się ograniczyć dzięki pchłom przenoszącym wirusa śmiertelnego dla tych zwierząt.

■ Ćwiczenia

1.    Wymień antagonistyczne relacje między gatunkami.

2.    Wyjaśnij, kiedy dochodzi do konkurencji między gatunkowej.

3.    Wymień sposoby obrony przed drapieżnikami.

4.    Opisz przystosowania organizmów do pasożytniczego trybu życia.

73