76 77 2

5. Pomiary zużycia wody

blok zczytująćy MBIJS do bezprzewodowej transmisji danych z liczników „UZO-JM",

blok intcrfejsowo-ładujący do transmisji danych z bloku zczyrującego MBUS do komputera PC oraz do ładowania jego akumulatora,

oprogramowanie dla komputera PC do obróbki danych pr/etransmitowanych z liczników „UZO-JM”.

W początku lat 90 ubiegłego wieku w Wielkiej Brytanii rozpoczęto badania nad zystosowaniem łączności radiowej wykorzystywanej do tej pory w telefonii ko-órkowej do celów rejestracji i odczytów wskazań liczników wody i gazu w bulikach mieszkalnych. System opracowany w czasie tych badań charakteryzował * wykorzystaniem jednokierunkowych połączeń radiowych przy wykorzystaniu dajników małej mocy (do 10 mW), które w większości krajów europejskich nie ymagają specjalnej licencji na użytkowanie. Nadajniki te, zainstalowane w budyń-ach mieszkalnych, przekazywały' drogą radiową kilka razy w ciągu dnia dane o żuciu wody zimnej i ciepłej oraz gazu w poszczególnych lokalach mieszkalnych, formacje te były odbierane przez system odbiorników dużej mocy rozmieszczo-■ch równomiernie na obszarze objętym działaniem systemu. Każdy z odbiorników ńcrał sygnały z otaczającego go terenu o kształcie „plastra miodu” o promieniu colo 500 metrów. Następnie informacje te trafiały do systemu komputerowego, óry zajmował się gromadzeniem danych, ich przetwarzaniem oraz rozliczaniem dat za zużytą wodę i gaz [13, 63J.

W identyczny sposób możliwa jest obecnie komunikacja wykorzystująca telcfo-ę komórkową GSM, głównie krótkie wiadomości tekstowe SMS (ang. shorl mes-ige system). Systemy komunikacji oparte na automatycznym przesyłaniu wiado-lości są stosowane nie tylko do zbierania informacji o zużyciu wody i innych lediów, ale także do informowania służb eksploatacyjnych o stanach pracy głów-ych urządzeń w instalaqach, takich jak pompownie, armatura sterująca, itp.

Przedstawione przykłady rozwiązań systemów' zdalnego odczytu wodomierzy ustrują kierunki rozwojowe układów sterowania i automatyki instalacji wewnętrz-ych określanych ogólnie nazwą „inteligentnego budynku”. Zmierzają one do automatyzowania odczytów i zdalnego przekazywania danych o wszystkich niciach, które są doprowadzane do mieszkań, a także do automatycznego sterowania ►racą poszczególnych instalacji wewnętrznych. Za pomocą tych samych łączy ko-nunikacyjnych można przekazywać informacje o wielkości zużycia wody, gazu, nergii elektrycznej czy energii cieplnej. Z drugiej strony doskonali się systemy przekazywania danych w ten sposób, aby był}' one w maksymalnym stopniu zauto-natyzowane, nie wymagające udziału człowieka w łańcuchu przenoszenia danych :>d miernika do głównego komputera.

6. Materiały i armatura

6.1.    Podstawy prawne stosowania materiałów instalacyjnych i armatury w budownictwie

Możliwość stosowania różnych materiałów w instalacjach wodociągowych reguluje rozporządzenie w sprawie dopuszczenia do stosowania w budownictwie nowych materiałów oraz nowych metod wykonywania robót budowlanych. Każdy nowo wprowadzany materiał na rynek krajowy, dla którego nie ma ustanowionej Polskiej Normy, musi otrzymać aprobatę techniczną o dopuszczeniu do stosowania w budownictwie na podstawie rozporządzenia w sprawie aprobat i kryteriów technicznych dotyczących wyrobów budowlanych [88]. Decyzję taką wydaje w odniesieniu do wyrobów z zakresu inżynierii sanitarnej Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki Instalacyjnej „IN.S IAL”. Wyroby przeznaczone do kontaktu z wodą pitną muszą dodatkowo mieć pozytywną ocenę higieniczną wydawaną przez Państwowy Zakład Higieny.

6.2.    Określenie średnic i ciśnień

Podstawowe definicje dotyczące wymiarów przewodów i ciśnień potrzebne przeprojektowaniu i wykonaniu instalacji [119, 1201:

a)    Średnica nominalna DN lub d_n. Charakterystyczna średnica w przybliżeniu rów-na średnicy rzeczywistej, której wymiar podaje się w pełnych milimetrach.

b)    Ciśnienie nominalne PN. Ciśnienie charakteryzujące wymiary i wytrzymałość elementu instalacji w temperaturze odniesienia równej 20°C.

c)    Ciśnienie robocze instalacji p_ro|,. Obliczeniowe (przyjęte w projekcie) ciśnienie pracy instalacji.

d)    Ciśnienie próbne p_pr(^,. Ciśnienie w najniższym punkcie instalacji przy którym dokonywane jest badanie jej szczelności.

e)    Ciśnienie dopuszczalne. Najwyższa wartość ciśnienia statycznego wody w najniższym punkcie instalacji.

Ponadto ruty charakteryzują ich rzeczywisty wymiar zewnętrzny, wewnętrzny i grubość ścianki. W odniesieniu do rur stalowych i żeliwnych, najczęściej podaje się ich średnią nominalną, natomiast dla rur z tworzyw sztucznych podaje się średnią zewnętrzną i wewnętrzną lub zewnętrzną i grubość ścianki.

Średnica nominalna dla rur stalowych ocynkowanych jest nieco mniejsza od średnic}' wewnętrznej. Wymiary rur}' stalowej ocynkowanej o średnicy nominalnej 20 mm pokazano na rys. 6.1.