64 65 2

64 5. Pomiary zużycia wody

W tabl. 5.2 podano współczynnik a zaproponowany przez Jeżowieckiego i Nowa koi es kiego w pracy [45], który umożliwia korzystanie z przekształconego wzoru do określenia wysokości strat ciśnienia dla wodomierza.

W normie PN-92/B-01706, którą ustanowiono w roku 1992 stwierdzono, że rzeczywiste natężenie przepływu przez wodomierz obliczone dla projektowanej instalacji nie powinno przekraczać 50% maksymalnego strumienia objętości podanego w tabl. 5.1. Na podstawie obserwacji eksploatacyjnych 1104] proponuje się podwyższenie rzeczywistego natężenia przepływu przez wodomierz do 70% Q_max.

Dobór wodomierza można uznać za poprawny, jeżeli spełniony jest warunek:

ą < 0,7 Q_max oraz DN_U. < DN_p

gdzie:

q - rzeczywisty* przepływ przez wodomierz (przepływ obliczeniowy) [m-/h], Q_młv - maksymalny strumień objętości [m⁵/h],

DN_W - średnica nominalna wodomierza [mm],

I DN_p - średnica nominalna przewodu, na którym wodomierz będzie ustawiony [mm].

W nowej lub wyremontowanej instalacji wodociągowej przy poprawnie dobranych wodomierzach mieszkaniowych i wodomierzu głównym (domowym) suma wskazań wodomierzy mieszkaniowych może się różnić od 5 do 10% od wskazań wodomierza głównego. Przy poziomym (H) ustawieniu wodomierzy mieszkaniowych różnica wskazań powinna wynosić ± 5% [57, 104].

Wodomierze produkowane są w czterech metrologicznych klasach dokładności: A, B, C i D [89]. i mogą być instalowane poziomo H lub pionowo V (rys. 5.10).

Dla wody zimnej wodomierze mają trzy klasy dokładności A, B i C, a dla wody ciepłej i gorącej - cztery klasy A, B, C i D.

Wodomierz klasy A ma najmniejszy obszar mierniczy, klasy B - szerszy, a klasy C - charakteryzuje się najszerszym przedziałem mierniczym.

Wymagania metrologiczne według rozporządzenia [89]. zestawiono w tabl. 5.3. Porów nanie obszarów mierniczych wodomierzy skrzydełkowych klasy A, B, C pokazano na rys. 5.11.

Ustawienie wodomierza w pozycji pionowej V (rys. 5.10) powoduje zmianę klasy metrologicznej B na klasę mniej dokładną A, a co za tym idzie zwiększenie błędu wskazań przy małych przepływach wody.

Rys. 5.10. Schematy wbudowania wodomierzy. H-B - poziomo, klasa B; V-A - pionowo, klasa A.

Tablica. 5.3. Klasy metru logiczne wodomierzy według [89)

Wodomierze do wody zimnej		Qn	< 15 mVh	Qn > 15 mVh
Klasa A	Qm.n/Q„		0,04	0,08
	Qr Qr.		0.10	0,30
Klasa B	<WQn		0,02	0,0.3
	Q:Q„		o.os	0,20
Klasa C	Qrr.iry‘Qn		0,01	0,006
	Q:'Qn		0,015	0,015
Wodomierze do w	ody ciepłej	Qn	< 15 nvVh	Q„ £ 15 m^łyh
Klaso A	Qn.it/Qn		0,04	0,08
	Q.-Qn		0,10	0.20
Klasa B	Qmii>'Qn		0,02	0.04
	Q:Qo		0,08	0,15
Klasa C	(iJOn		0,01	0,02
	Q/Qr,		0,06	0,10
Klasa L)	Qmut^|lQn		0,01	-
	Q/Qn		0,015

♦i

Rys. 5.11. Porównanie obszarów mierniczych wodomierzy DN 15 mm klasy A. B i C.

Na połączeniach wodociągowych instalowane są wodomierze skrzydełkowe Iułi śrubowe. W trakcie badań [106] zarejestrowano minutowe rozbiory wody w budynt ku mieszkalnym, w którym na połączeniu wodociągowym zainstalowano wodomierz skrzydełkowy (JS) o średnicy DN=40 mm. Na rys. 5.12 pokazano zmienność rozbiorów’ wody w godzinach przedpołudniowych od 9°° do 11⁰⁰. Wodomierz DN40 rejestruje z dokładnością ±5 i ±2% przepływy większe od 5 dm³/min.

W przypadku gdyby zastosowano na tym połączeniu wodociągowym wodomier śrubowy DN=50 mm, wodomierz MP50 rejestrowałby przepływy w granicach oc