9. INSTALACJE ELEKTRYCZNE 582
Tablica 9.20. Zabezpieczenia silników prądu przemiennego o napięciu znamionowym do 1 kV
Rodzaj zakłócenia |
Rodzaj silnika |
Sposób działania zabezpieczeń | |
indukcyjny |
synchroniczny | ||
Zwarcie w uzwojeniach |
nadprądowe w trzech fazach z zastosowaniem bezpieczników, wyzwalaczy lub przekaźników |
bezzwłocznie na wyłączenie silnika | |
Przeciążenie ruchowe |
temperaturowe, nadprądowe termiczne lub nadprądowe o charakterystyce zależnej |
na urządzenie sygnalizacyjne, odciążenie lub wyłączenie silnika | |
Obniżenie lub zanik napięcia |
pod napięciowe |
ze zwłoką lub bezzwłocznie na wyłączenie silnika zabezpieczonego lub innych dla odciążenia sieci | |
Wypadnięcie z synchronizmu |
- |
nadprądowe reagujące na pulsację prądu w uzwojeniach stojana lub na pojawienie się prądu przemiennego w uzwojeniu wirnika albo kierunkowe mocy biernej |
na odwzbudzenic silnika, gdy jest możliwy jego samoczynny rozruch albo na wyłączenie silnika i jego odwzbudzenie, gdy samoczynny rozruch jest niemożliwy |
2. Dla silników zainstalowanych poza miejscem zagrożonym wybuchem można nie stosować zabezpieczeń od przeciążeń, jeżeli:
— prąd znamionowy silnika jest mniejszy niż 4 A;
— moc znamionowa silnika przeznaczonego do pracy ciągłej nie przekracza 10 kW i przeciążenie jego jest mało prawdopodobne (pompy, wentylatory);
— silnik stanowi zespół z transformatorem wyposażonym w zabezpieczenie, które chroni również silnik;
— silnik jest przeznaczony do pracy przerywanej.
3. Każdy silnik powinien mieć oddzielne zabezpieczenie zwarciowe; dopuszcza się wspólne zabezpieczenie zwarciowe dla grupy silników tak dobrane, aby w przypadku zwarcia w jednym silniku zadziałało zabezpieczenie grupowe.
4. Zabezpieczenie od nadmiernego obniżenia lub zaniku napięcia należy stosować, gdy:
— obniżenie napięcia uniemożliwia pracę silnika;
— niepożądany jest samorozruch silnika zwartego;
— niedopuszczalny jest samorozruch silnika pierścieniowego;
— wskazane jest odłączenie pewnej liczby mniej ważnych silników w celu umożliwienia samorozruchu pozostałym silnikom.
Tablica 9.21. Współczynniki krotności prądów rozruchowych silników indukcyjnych, zaczerpnięto z [9.4]
Rodzaj silnika |
Współczynnik kr = IrM/INM |
Jednoklatkowy: | |
- szybkobieżny (1500 i 3000 obr/min) |
5,5—7,5 |
— wolnobieżny (1000 obr/min i mniej) |
4-5 |
Jednoklatkowy włączany za pośrednictwem przełącznika | |
gwiazda-trójkąt: | |
— szybkobieżny |
1,8-2,5 |
— wolnobieżny |
1,3—1,7 |
Dwuklatkowy lub głębokożłobkowy: | |
— szybkobieżny |
3,5-4,5 |
wolnobieżny |
2,8 -5- 3,3 |
Pierścieniowy |
1,7-2 |
583
94. DOBÓR ZABEZPIECZEŃ W OBWODACH INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ
Zabezpieczenie silników bezpiecznikami. Prąd znamionowy wkładek bezpieczników topikowych do zabezpieczenia silników prądu przemiennego jest wyznaczany wg zależności
Irsi K Inm lNb>~i a I/<b ? iNM
w których: IrM — prąd rozruchowy silnika, INM — prąd znamionowy silnika, kr — współczynnik krotności prądu rozruchowego (orientacyjne wartości współczynnika kr podano w tabl. 9.21), a — współczynnik rozruchowy wg tabl. 9.22.
Tablica 9.22. Wartości współczynnika z, wg [9.4]
Rodzaj rozruchu |
Częstość rozruchów | |||
kilka na dobę |
więcej niż kilka na dobę | |||
wkładka o działaniu | ||||
szybkim |
zwł ocznym |
szybkim |
zwłocznym | |
Lekki, Mh = (0-r-0,3)M, |
2,5 |
3,0 |
2,0 |
2,5 |
Średni, M, = (0,3-r-0,6)M„ |
2.0 |
2.5 |
1,8 |
2,0 |
Ciężki, Mh = (0,6-r- 1)jV/v |
1,6 |
1,6 |
1,5 |
1,5 |
Bardzo częsty |
— |
— |
1,4 |
1,4 |
- moment znamionowy silnika, Mh — moment hamujący urządzenia napędzanego.
Tablica 9.23. Dobór bezpieczników instalacyjnych do zabezpieczenia silników klatkowych serii e, zaczerpnięto z [9.7]
Moc znamionowa silnika kW |
Prąd znamionowy silnika A |
Rozruch lekki — |
silnik włączany |
Rozruch ciężki | |||
bezpo średnio |
przez przełącznik |
bezpo średnio |
przez przełącznik | ||||
Najmniejszy prąd znamionowy, A, wkładki bezpiecznikowej o działaniu | |||||||
szybkim |
zwłocznym |
szybkim |
zwłocznym | ||||
0,8 |
V- |
6 |
6 |
6 |
6 |
6 |
6 |
U |
2,8 |
10 |
6 |
6 |
6 |
6 |
6 |
1,5 |
3,5 |
10 |
6 |
10 |
6 |
16 |
10 |
2,2 |
5.1 |
16 |
6 |
16 |
6 |
16 |
16 |
3,0 |
6.5 |
20 |
10 |
16 |
10 |
20 |
20 |
4,0 |
8,5 |
25 |
10 |
20 |
10 |
32 |
25 |
5,5 |
11,3 |
32 |
16 |
25 |
16 |
50 |
32 |
7,5 |
15,2 |
50 |
20 |
32 |
20 |
63 |
50 |
10,0 |
20,0 |
63 |
25 |
32 |
25 |
63 |
50 |
13,0 |
25,6 |
80 |
32 |
50 |
32 |
80 |
63 |
17,0 |
32,5 |
80 |
32 |
63 |
32 |
100 |
80 |
23,0 |
41,0 |
100 |
50 |
80 |
50 |
125 |
100 |
30,0 |
55,0 |
160 |
63 |
100 |
63 |
160 |
_ |
40,0 |
73,0 |
200 |
80 |
100 |
80 |
300 |
— |