825

metodę CT i uniknąć narażeni a pacjentów na promieniowanie X. powinno stosować się obrazowanie MR.

Spektakularnym osiągnięciem magnetyc/no-rezonamowego obrazowania, pokazującym duże możliwości poznawcze przedstaw»onej metody. są uzyskane obrazy MR ukazujące ośrodki pobudzenia kory mózgowej przez stymulację egzogennej narządów zmysłów lub endogenny. na przykład w procesie mowy, a nawet wyobraźni. Różnice w funkcjonowaniu mózgów kobiet i mężczyzn, związane z mową. zostały potwierdzone metodą MRI. Region IFG (zakręt czołowy dolny) angażowany jest u kobiet w obu półkulach (zadanie rymowania wyrazów), podczas gdy u mężczyzn w lewej półkuli mózgu. W czasie rozwiązywania zadań ortograficznych pobudzeniu ulega region ES (wzrokowe pola w obrębie płata potylicznego) niezależnie od płci. Zwiększenie ukrwienia i zmiana stopnia utłenowama krwi pobudzonych ośrodków mózgu są czynnikiem umożliwiającym wykrywanie zmian funkcjonalnych. Metoda nazywana jest funkcjonalnym obrazowaniem magnetyczne-rezonansowym fMRI. Niedawno wykazano możliwości MR w obrazowaniu przestrzeni gazowych (drogi powietrzne, pęcherzyki płucne). Małe stężenie jąder wodoru w przestrzeniach gazowych rekompensuje się dużym stopniem polaryzacji spinów jąder (wprowadzonych do ustroju) gazów szlachetnych ('łłc. ^,29Xc); polaryzację osiąga się nie przez pole magnetyczne ff. ale metodą tak zwanego laserowego pompowania optycznego i wymianie spinów. Rysują się również perspektywy zasadniczych uproszczeń w budowie spektrometrów i tomografów NMR. ze względu na odkrycie superczukych detektorów- pól magnetycznych (SQUID), działających na zasadzie nadprzewodnictwa. Może się okazać, że stosowane w tych urządzeniach silne pola magnetyczne Ś będą zredukowane do bardzo małych wartości. Zakres możliwości diagnostycznych i poznawczych metody MRI i spektroskopii NMR in vi\o mc został jeszcze w pełni osiągnięty. Dobra znajomość podstawy fizycznej tych metod - magnetycznego rezonansu jądrowego oraz aktualnego stanu ich zastosowań ułatwi dalsze poszukiwania w tym zakresie.

Rozdział 26

TOMOGRAFIA EMISYJNA SPECT

Edw ard Pankowski

26.1. Wstęp

W emisyjnej tomografii komputerowej źródłem promieniowania są związki znakowane izotopem, tak zwane radiofarmaceutyki. wprowadzone do organizmu {inkorporacja). Obraz warstwy otrzymany tą techniką odzwierciedla rozkład izotopów

825