84

84 Dermatole.

Łuszczyca zwykła występuje najczęściej na bocznych stronach kończyn i na owłosionej skórze głowy. Istnieją jednak jeszcze inne odmiany łuszczycy. Są to: psoriasis inversa, psoriasis pustulosa (łuszczyca krostkowa) i psoriasis arthrophica. Psoriasis inver-sa atakuje dokładnie odwrotne okolice skóry niż łuszczyca zwykła: zgięcia kończyn, zwłaszcza kolan i łokci, także wewnętrzne strony dłoni i podeszew. Psoriasis pustulosa (łuszczyca krostkowa) jest ciężką odmianą choroby i mogą w niej występować powikłania. Psoriasis arthrophica (łuszczyca stawowa) wiąże się z występowaniem ognisk łuszczycowych na powierzchni skóry oraz zmian stawowych, które mogą prowadzić do trwałego kalectwa.

W miejscowym leczeniu łuszczycy zazwyczaj stosuje się preparaty dziegciowe, cyngolinę, środki keratoli-tyczne, kortykosteroidy, pochodne witaminy D₃ oraz naświetlanie promieniami UVB. Fotochemioterapia, będąca połączeniem długich promieni UVA i leków działających dopiero pod wpływem promieni spowalnia podział komórek naskórka. Popularne jest leczenie klimatyczne wykorzystujące działanie słonej wody i słońca.

Kosmetyczka ma różne możliwości złagodzenia choroby. Może pozytywnie wpłynąć na takie czynniki, jak stres, poczucie własnej wartości i jakość życia. Zbliżając się bez obawy do chorych i stwarzając uspokajającą atmosferę w czasie zabiegu, może pomóc im przełamać stres. Należy unikać nadmiernego podrażniania skóry. Czasami może pomóc makijaż maskujący.

Manicure i pedicure z ewentualnym naklejeniem sztucznych paznokci (tzw. tipsów) znakomicie tuszuje zmiany na płytce paznokciowej i może ułatwić choremu kontakt z innymi ludźmi. Aby osiągnąć jak najlepsze wyniki leczenia klientów chorych na łuszczycę wskazana jest współpraca z dermatologiem i stowarzyszeniami chorych na łuszczycę.

4.14. Twardzina (sklerodermia)

Twardzina jest chorobą, której przyczyn dokładnie nie wyjaśniono. Pod uwagę bierze się wiele czynników, m.in. podłoże genetyczne, immunologiczne, naczyniowe i szkodliwość środowiska zewnętrznego. W twardzinie wytwarzanie kolagenu przez fibroblasty jest nasilone. Początkowo występuje stwardniały obrzęk, a następnie stwardnienie i zaniki.

Twardzina układowa jest przewlekłą chorobą, prowadzącą do stwardnienia skóry i zmian w układach naczyniowym, kostnym, mięśniowym i narząda:*! wewnętrznych. Twardzina układowa ma powo ni przebieg. Wyróżnia się dwie postaci twardziny uktć dowej: akrosklerodermię i twardzinę uogólnioną.

Akrosklerodermia (acrosclerosis) w pierwszym e:a i pie zajmuje palce u rąk. Właściwą chorobę poprze dza często występujący latami tzw. objaw Raynai da. Polega on na tym, że w niskich temperaturac* na skutek zmian w układzie naczyniowym palce sta ją się białe, potem sine i trudno jest nimi poruszać Na opuszkach palców pojawiają się małe owrzodzę nia, skóra ręki staje się obrzęknięta, napięta, błys: cząca lub zanikowa. Podobne zmiany mogą wysta pić na twarzy: skóra jest bardzo napięta, błyszcząca mimika w znacznym stopniu ograniczona. Zmarszcz ki mimiczne i starcze są wygładzone, dlatego osoby chore na twardzinę wyglądają dużo młodziej.

Twardzina uogólniona przebiega bardziej gwałtov. nie. Najpierw zajmuje okolice ramion i klatki piersiowej, a następnie rozprzestrzenia się na całej skórze Chorzy czują się tak, jak gdyby byli w pancerz, i często uskarżają się na duszności.

Twardzina ograniczona (morphea) prowadzi d: stwardnienia tkanki łącznej, skóry i tkanki podskó^r nej oraz tkanek głębokich bez zajęcia narządów wewnętrznych. Częściej chorują kobiety niż mężczyźr Są to stwardniałe ogniska, początkowo białe lub żó'-tawe, dobrze odgraniczone, początkowo otoczone sinofioletową obwódką. Twardzina występująca w te, postaci może samoistnie ustąpić.

4.15. Bielactwo nabyte (wtiligo)

Bielactwo nabyte jest częstą i stosunkowo niegroźną chorobą skóry, jednak dla chorych stwarza zazwyczaj duże obciążenie psychiczne.

Bielactwo objawia się plackowatymi odbarwieniami spowodowanymi zmniejszeniem się liczby lub zanikiem melanocytów. Im ciemniejsza karnacja, tym wyraźniejsze są zmiany chorobowe. Kosmetyczka stosując makijaż maskujący, może poprawić samopoczucie chorego.

Dokładne mechanizmy powstawania tej choroby nie są wyjaśnione. Chodzi tu jednak o chorobę autoim-munologiczną, tzn. określone mechanizmy obronne układu immunologicznego atakują struktury własne organizmu, w tym przypadku - melanocyty.

Bielactwo może mieć różny przebieg. Typowe są wyraźnie odgraniczone, białe plamy o różnych kształ-