anatom10

’■ a- ( 1-11^ St ^

Charakterystyka kości części trzewpej czaszki

Kości czaszki twarzowej otaczają początkowe odcinki narządów trzewnych (przewodu pokarmowego i oddechowego- stąd nazwa tej części czaszki). Składa się z kości parzystych i nieparzystych zgrupowanych wokół kości szczękowych. Kości parzyste to kości nosowe, łzowe, szczękowe, podniebienne, szczękowe, jarzmowe i muszle nosowe dolne. Do nieparzystych należą: kość sitowa, lemiesz i żuchwa.

Oczodół- leży poniżej łuków brwiowych, ma kształt czworościennego ostrosłupa, a u jego wierzchołka znajduje się kanał wzrokowy (tu przechodzi nerw wzrokowy i tętnica oczna). Jego podstawa nazwana jest wejściem oczodołu. Na górnej krawędzi oczodołu leży wcięcie w postaci otworu nadoczodołowego (tu przechodzi nerw nadoczodołowy).

Składa się z 4 ścian- górnej, dolnej, bocznej i przyśrodkowej. Ta ostatnia ma najbardziej złożoną budowę- składa się z 4 kości: części oczodołowej kości czołowej, blaszka oczodołowa kości sitowej, kość łzowa, powierzchnia oczodołowa szczęki.

W obrębie oczodołu leży szczelina oczodołowa górna prowadząca do wnętrza czaszki (przechodzą tu nerwy unerwiające czuciowo gałkę oczną i okolicę pod oczodołową i mięśnie poruszające gałką oczną).

Kości nosowe- formują nos zewnętrzny.

W tej okolicy leży jama nosowa (między oczodołami), przedzielona kostną przegrodą nosową (tworzy ją blaszka pionowa kości sitowej i lemiesz).Wejście do jamy nosowej to otwór groszkowaty zakończony kolcem nosowym przednim.

Zatoki oboczne nosa- rozróżniamy zatoki: czołowe (pomiędzy blaszkami przednią a tylną blaszki czołowej), klinową (w trzonie kości klinowej), szczękowe (leżące we wnętrzu trzonu kości szczękowej, największe), komórki sitowe (mają postać niewielkich jamek leżących w labiryncie kości sitowej).

Kości łzowe- leżą w przyśrodkowych ścianach oczodołów, ma kształt czworokątny. Tu leży bruzda łzowa (z podobną bruzdą leżącą na wyrostku czołowym szczęki tworzy początek kanału nosowo-łzowego, łączącego oczodół z jamą nosową).

Kości jarzmowe- uzupełniają ściany boczne oczodołów i formują górne części twarzy (tworząc wyniosłość policzkową).

Kości szczękowe- zajmują część centralną twarzy, łączą się między sobą i pozostałymi kośćmi parzystymi. Każda szczęka posiada trzon (łukowato zagięty), zawierający zatokę, obrzeżony od dołu wyrostkiem zębodołowym. w którym tkwi zmienna liczba zębów (od 5 mlecznych do 8 stałych). Ku górze tworzy zagięte gałęzie żuchwowe. Kąt żuchwy jest wyczuwalny przez skórę. Posiada ponadto wyrostek czołowy, jarzmowy' i podniebienny.

Kości podniebienne- uzupełniają podniebienie twarde od tyłu od wyrostków podniebiennych szczęk oraz tworzą części boczne jam nosowych.

Muszle nosowe dolne- to niewielkie kości przymocowane do ścian bocznych jam nosowych.

Kość sitowa- to kość zaliczająca się również do kości części mózgowej czaszki, tworzy częściowo przegrodę jamy nosowej, cześć ściany górnej, ścian bocznych, z których zwisają muszle nosowe środkowe i górne. Jest to błędnik kości sitowej, zawierający komórki sitowe (przednie i tylne).

Lemiesz- to płytka kostna wchodząca w skład przegrody nosa.

Żuchwa- podobnie jak szczeka posiada trzon zakończony częścią zebodołową (zęby mleczne- 16, żeby stałe- 10). Po bokach trzonu wyrastają ku górze gałęzie żuchwy zakończone wyrostkami stawowymi (staw skroniowa- żuchwowy). Na zewnętrznej powierzchni trzonu znajduje się

guzowatość brodowa, a po obu jej stronach leżą otwory' brodowe, prowadzące do otworu żuchwy (tu przechodzi trzecia gałąź nerwu trójdzielnego).

Kość gnykowa- leży' poniżej żuchwy i nie łączy' się z kośćmi czaszki, ma kształt podkowy. Składa się z trzonu do którego są przymocowane dwa rosi- większy i mniciszw