Bilinkiewicz3

4S0 r^whiatńa

Kcosułtani pówinten wykazać się umiejętnością współpracy. elastycznością w Ulałiarh między lud/kich; musi szanować pracę i wszelkie wysiłki psycho-swych kolegów nic psychiatrów.

Konsekwencja, niezawodność, nicwląc/anic się w rozgrywki interpersonalne zespołu, jasne przekazy wonie swej wiedzy, u wniosków w sposób praktyczny — to tvlko niektóre spośród ważnych cech konsultanta.

Siłtu motywacja psychiatry do pracy konsultacyjnej, stale samokształcenie i zdoby-warte dałwitoac pozwalają na coraz większą skuteczność pracy konsultanta.

29. Psychiatria środowiskowa i organizacja ochrony zdrowia psychicznego

Teresa Stańczaków**

Działalność edukacyjna konsultanta (liaison education)

Tę działalność może realizować konsultant w ramach uczestnictwa w opiece sad pacjentem wraz z zespołem leczącym, w udziale w rozwoju i podtrzymywaniu zespołu oraz w rozwiązywaniu pewnych problemów systemowych.

Włączony w pracę kliniczną. konsultant może w różny sposób rozszerzać wiedzę i umiejętności zespołu leczącego w radzeniu sobie z problemami psychologicznymi i społecznymi pacjentów oraz ich rodzin. Poza przeprowadzaniem formalnych konsultacji może wykorzystywać do tego czas obchodów, wspólnych badań, dyskusji. Może leż organizować wykłady, seminaria dla lekarzy lub innych grup personelu.

Udział w rozwoju zespołu może być szczególnie wyraźny w przypadku sytuacji kryzysowych i konfliktów (identyfikacja zaistniałych trudności, pomoc we właściwym rozwiązaniu problemów przez zastosowanie odpowiednich technik).

Konsultnnt może leż dostrzegać skutki frustracji personelu związane z czynnikami spoza oddziału (np. jakieś zarządzenie ogólne dotyczące służby zdrowia, wynagrodzeń itp,). które budzą emocje, przenoszone następnie na pacjentów, a jednocześnie podlegają małej kontroli Eksplorowanie tego zjawiska, postaw przcniesicniowych. dyskusja mająca na celu zmianę podejścia do problemu daje szansę na poprawę atmosfery na oddziale i funkcjonowania personelu.

Badania naukowe (liaison rescarch)

Związki psychiatrii konsultacyjnej ze wszystkimi specjalnościami klinicznymi stwarzają ogromne możliwości badawcze, głównie w zakresie współpracy lekarz) chorób somatycznych i zajmujących się zdrowiem psychicznym.

Może ona dotyczyć obserwacji klinicznej, oceny sytuacji psychospołecznej pacjenta. Iindun psychnlogiczłiych i laboratoryjnych. Otwiera uę tu pnie do hnłsww medutnutriiów pośffidnicząoycb między bodźcami w swej naturze syrnholk/mmi tpsy cłmlogiczuymi, psychospołecznymi) a reakcją somatyczną Jak ważne są te Ma* potwierdza aktualny rozwój jisychniminunologri. Inne badania mogą dotyczyć aat| myctnaini komukacyjaet (jej istoty, próbie mów, trudności, tu/woju. skuioczmdai

Psychiatria środowiskowa (community psychiatry) stanowi rozwijający się od 30 lat kierunek współczesnej psychiatrii, wykorzystujący lokalne środowisko w działuniitch profilaktycznych, leczeniu i rehabilitacji zaburzeń psychicznych

Założenia teoretyczne psychiatrii środowiskowej opierają się głównie na zasadach psychiatrii społecznej, psychologii społecznej i kierunkach psychologii opartych na zasadach uczenia się oraz socjologii zajmującej się procesami zachodzącymi w lokalnych społecznościach.

Psychiatria środowiskowa wprowadziła znaczne zmiany zarówno w systemie organizacyjnym ochrony zdrowia psychicznego, jak i w stylu pracy i zakresie adań personelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej.

Wiełospecjalistyczny zespół służb psychiatrycznych, w systemie pracy opartym u zasadach psychiatrii środowiskowej, jest odpowiedzialny za ochronę zdrowia psychicznego społeczności zamieszkującej określone terytorium (gminy, związki gmin itp., w Polsce zwykle teren jednego zespołu opieki zdrowotnej).

Tak szeroko pojęte zadania służb psychiatrycznych wymagają odejścia od tradycyjnego modelu opieki, ograniczającego się do indywidualnych kontaktów kkarza z .szukającym jego pomocy pacjentem. Nawet hatdzo wąsko pojęta psychiatria środowiskowa oznaczu leczenie i rehabilitację osób z zaburzeniami psychicznymi w ich naturalnym środowisku społecznym oraz stosowne do potrzeb oddziaływanie na to środowisko.

Celem działania psychiatrii środowiskowej jest.

1. Profilaktyka I stopnia, tj. dążenie do zmniejszenia liczby labwracó

psychicznych w określonej spokenoia przez.

-    ocenę potrzeb zdrowotnych, pusiaw i problemów mm/Uńców.

-    wykrywanie grup /większonego ryzyka.

-    pu/rumo ludzkich, organizacyjnych, lokalowych i ekonomicznych zasobów termu, które mazu wykorzystać w realizacji programów ochrony zdrowia psycfuc/ncgo,

* działalność szkoleniową i kunsuliacyjoą wobec lokalnych placówek medycznych i organów pomocy społecznej. Dotycz) to szczególnie pracowników podstawowej opieki medycznej, zespołów pomocy apolecz-mj oraz przedstawicieli zawodów Memcdycznych. którzy mogą mice