Bilinkiewicz4

Psychiatria

Psychiatria środowiskowa — systemy oparcia społecznego 4M

istotny wpływ na losy osób zagrożonych zaburzeniami psychicznymi U) chorych psychicznie (np. prawników, nauczycieli, duchownych, po lic jar.

tów):

-    angażowanie w działalności na rzecz ochrony zdrowia psychicznego członków gminnych rad herodowych i innych lokalnych organizacji samorządowych. wspólnot religijnych, kół samopomocy, organizacji i stowarzyszeń społecznych:

-    opracowanie planów i sposobów realizacji programów z zakresu psychiatrii środowiskowej we współpracy z przedstawicielami miejscową społeczności.

-    udzielanie doraźnej pomocy w formie interwencji kryzysowej (cruts imet'ention) osobom. które spotkały szczególne zdarzenia (śmierć osoby bliskiej, gwałt, rozwód, ulralu domu. aresztowanie). Kryzys emocjonalny. będący wyrazem załamania mechanizmów adapiticyjnych w obliczu /by t nudnej psychologicznie sytuacji, może dotyczyć jednostki, rodziny luh całych grup społecznych. W takiej sytuacji stosowane dotychczas spotoby radzenia sobie z trudnościami zawodzą. Objawami kryzysu bywa napięcie, lęk. poczucie bezradności, dezorganizacja zachowaniu, zaburzeniu procesów poznawczych i dolegliwości psychosomatyczne.

Interwencja terapeutyczni! w takich przypadkach jest skuteczniejsza, ponieważ w okresie kryzysu człowiek jest szczególnie skłonny do korzystania z pomocy otoczenia i do uczenia się nowych sposobów rozwiązywani trudności. Interwencja kryzysowa powinna nastąpić bezpośrednio po wydarzeniu. które wywołało kryzys. Terapeuta zbiera niezbędne informacje i ustala z pacjentem slruiegię interwencji, pomaga ntu w werbalizacji uczuć związanych z kryzysem i zachęca do zmiany zachowań. Celem interwencji kryzysowej jest nie tylko uzyskanie doraźnej poprawy stanu psychicznego, tle także złagodzenie napięć w środowisku społecznym chorego.

Jeśli jest potrzebne dalsze leczenie, to do współpracy należy włączyć osoby znaczące dla pacjenta.

Interwencje kryzysowe są jednym z zadań służb psychiatrii środowiskowej oraz przedmiotem szkolenia i konsultacji osób. które w związku z rodzajem wykonywanej pracy szczególnie często spotykają się z ludźmi znajdującymi się w tragicznej sytuacji życiowej (lekarze różnych specjalności. pracownicy socjalni, duchowni, policjanci, strażucy, pracownicy telefonów zaufania iip.j.

2. Profilaktyka II I III stopnia obejmująca:

-    leczenie i rehabilitację przywracającą choremu psychicznie zdolność do życia wr własnym środowisku społcc/nym:

-    skracanie czasu trwania zaburzeń psychicznych i zapobieganie nawrotom tpołcc/nej tlekompcnucji.

-    wnikliwą i Ciągłą ocenę sytuacji pacjenta w rod/uue. miejscu pracy i szerszym Środowisku społecznym, przeciwdziałanie niepomyślnemu przesunięciu tocjofcułturowrmu i izolacji społecznej chorego.

Ważnym elementem psychiatrii środowiskowej jesi system oparcia spuket-erga ictanmunity suppnrt system), pr/c/noc/ony głównie dla przewlekłe chutyth psychicznie. Wyróżnia się 3 rodzaje systemów oparcia

1.    Naturalny, który stanowi sieć kontaktów społecznych jednostki z ludźmi z jej najbliższego otoczenia, od których uzyskuje pomoc w codziennych trudnościach oraz pomoc i wpoicie emocjonalne w szczególnie trudnych sytuacjach życiowych. Naturalny system oparcia, z którego każdy z nas również korzysta, to najczęściej najbliższa rodzina, przyjaciele, dalsi krewni, znajomi, koledzy, sąsiedzi oraz różne inne osoby życzliwe, budzące zaufanie i szacunek.

Wsparcie społeczne obejmuje zarówno konkretną pomoc (np. w prowadzeniu gospodarstwa, wychowywaniu dzieci), jak i zaspokajanie potrzeb psychicznych, łagodzenie napiec emocjonalnych i następstw stresu, tworzenie atmosfery bezpieczeństwa i wspólnoty oraz doradzanie w różnego rodzaju sprawach osobistych. Naturalne systemy oparcia sprzyjają leczeniu niektórych zaburzeń psychicznych, szczególnie nerwic, depresji i chorób psychosomatycznych. Brak naturalnego systemu oparcia pogarsza rokowanie w zaburzeniach psychicznych wieku podeszłego i w schizofrenii.

2.    Skuteczny system oparcia mogą tworzyć również wspólnoty religijne. stowarzyszenia społeczne, grupy samopomocy, kluby i inne mniej lub bardziej sformalizowane grupy ludzi, złączonych wspólnymi przekonaniami, trudnościami lub zadaniami.

Przynależność do jednej z tych grup zwiększa poczucie bezpieczeństwa, kształtuje obraz samego siebie, zmniejsza obciążenie emocjonalne, dosurr/a cennych informacji, a często również, wsparcia materialnego, co pomaga w rozwiązywaniu życiowych trudności.

W psychiatrii środowiskowej ważną rolę odgrywają m.m. stowarzyszenia pacjentów psychiatrycznych i ich rodzin, kluby abstynentów, stowarzyszeni j rodziców dzieci upośledzonych umysłowo i dzieci autystycznych. Stowarzyszenia takie w wielu krajach stanowią skuteczne grupy nacisku i przyczyniają się do podniesienia poziomu świadczeń zdrowotnych, często organizują własny system świadczeń medycznych, oświatowych i zawodowych dla osób niepełnosprawnych.

X środowiskowy system oparcia teommunity support system) ttiao-wi zorganizowaną działalność osób i instytucji, które są zobowiązane do udzielania pomocy osobom cierpiącym aa przewlekłe, prowadzące do inwalidztwa zaburzenia psychiczne. Pomoc la obejmuje zaspokajanie podstawowych potrzeb bytowych oraz rozwijanie potencjalnych umiejętno wi bez niepotrzebnego izolowania od środowiska

W Stanach Zjednoczonych Narodowy Instytut Zdrowia Psychicznego w Ir. określił podstawowe funkcje, które powinien pełnić system oparcia i pokornego. Obejmują one:

Ij identy fikację w szpitalu i środowisku porzorpMatnym iwoh wymagających oparcia społecznego;

2) udzielanie im pomocy w uzyskiwaniu należnych upraw men.

Jj w tu/ic potrzeby interwencje kryzynowe udzielane nr spoyób jak najmniej ogranie żujący swobodę:

4) rehabilitację psychoajrołcc/ną.

|) zapewnienie długoterminowej pomocy w MkmM warunków tycia, procy i (orni wyjNMaynku;