Skurcz mięśnia 51
kie ma wykonać układ ruchowy. Jeśli jednak długość mięśnia nie jest ograniczona przez wykonywaną w danej chwili czynność ruchową, to utrzymanie długości mięśnia na poziomie optymalnym (tzn. długości sarkomerów wynoszącej 2,2 Jim) pozwała zwiększyć siłę skurczu.
3. Skurcz izotoniczny to taki skurcz, w czasie którego mięsień się skraca. W takim skurczu napięcie pozostaje stałe, natomiast zmienia się długość mięśnia.
a. Wytworzenie siły oraz zmianę długości mięśnia w czasie skurczu izotonicznego przedstawia ryc. 4-9.
(1) W początkowej fazie skurcz jest izometryczny, ponieważ mięsień musi rozwinąć siłę równoważącą obciążenie, zanim zacznie się skracać. Ciężar, który mięsień podnosi podczas skurczu izotonicznego, nosi nazwę obciążenia wtórnego.
(2) Stałe
(a) Siła. Podczas skracania mięśnia siła skurczu jest równa obciążeniu wtórnemu. Skurcz nosi nazwę izotonicznego, ponieważ siła nie zmienia się w czasie jego trwania.
(b) Szybkość skracania pozostaje stała.
b. Charakterystyka skurczu zmienia się w zależności od wielkości obciążenia wtórnego. Zwiększenie tego obciążenia wywołuje następujące efekty:
(1) Czas trwania izometrycznej części skurczu wzrasta wskutek tego, że SEC musi zostać bardziej rozciągnięty, aby przekazać siłę niezbędną do podniesienia większego ciężaru.
(2) Szybkość skracania maleje w miarę wzrostu obciążenia wtórnego.
(a) Szybkość skracania maleje, ponieważ wydłużają się cykle obrotu mostków mi ozynowo-aktyn owych.
(b) Zależność między obciążeniem wtórnym i szybkością skracania nosi nazwę zależności obciążenie-szybkość skracania (ryc. 4-10). Zależność obciążenie-szybkość skracania w istotny sposób charakteryzuje mięsień. Wykazuje bowiem, że mięsień skraca się z największą szybkością,
RYC. 4-10. Z zależności obciążenie-szybkość skracania wynika, że szybkość skracania się zwiększa, gdy obciążenie wtórne mięśnia maleje. Szybkość skracania wynosi zero, jeżeli obciążenie wtórne jest równe maksymalnej sile, jaką mięsień jest w .stanie wytworzyć (Fmax), lub od niej większe. Mięsień skraca się z maksymalną szybkością (Vmax), jeżeli obciążenie wtórne wynosi zero. W mięśniu sercowym wewnętrzna zdolność mięśnia do wytwarzania siły (tzn. kurczliwość mięśnia) może wzrastać w wyniku zwiększenia liczby jonów Ca^ uwalnianych z siateczki sarko-plazmatycznej (SR). Zwiększenie kurczli-wości powoduje zwiększenie zarówno Emax> J yk 1 ^ ma\-’