CAM00397

rośliny owidoicnit zdobywają not, chwytając    ^

a wśród zwierząt «« przeżuwacze wykorzystuj jako 4Mdkr SMM sny mocznik, rozkładany prań tynbiotycni aiftJooc9MMM9 hąt»ą*M‘ w iwiau

ZuUnów się, juki /wiązek mu transportowanie wcnki 9 to* do żwacza u zwierząt pr/e/uwujętych i nktipwcwww «h w azot.

Fosfor (P) występuje w kwasach nukleinowych. ukfeid&te (ffHMaw ków energii, fosfolipidach. Jj zwierząt i człowieku znajduje tą v f^wdk ustrojowych w postaci jonów fosforanowych i w kościach w fcnar wykrystalizowanych soli (fosforan wapnia stanowi około 35% kości, feefccaai nczu — około 1,5%). U roślin występuje w dojrzałych    w laiąla

chemicznym zwanym fityną, uważanym za główny zunąnak npuuiwi ha fora.

Niedobór fosforu ogranicza syntezę ATP. a co się a tym waąat. Immąpr przebieg fotosyntezy i oddychania Objawem niedoboru, jest spowohmtaar rozwoju pędów i korzeni, żółknięcie brzegów liści. ich ikłoakawomrbaakae zabarwienie z cicmnofioletowym odcieniem aa spodniej pmtncha. kw łowacenie i obumieranie liści.

Siarka (S) jest niezbędna do budowy dwóch spośród 2$ asywkaada białkowych, przy czym jeden z nich — cysteina — uczestniczy w nr orgia wiązań siarkowych, istotnych w powstawaniu Ul-rzedowej straktan waa decydującej o aktywności biologicznej. Wchodzi owa także w skład dnaaę części oksydoreduktaz (enzymów katalizujących procesy ykamii i aM~ cii}. Obecność siarki w białkach wytworów naskórka, jak: wiaty, saga. ksę^-ta, pazury, paznokcie, pióra, wpływa korzystnie na ich wktsaości aedaiet-ne. Siarka znajduje się w olejkach roślinnych, np. w papryce, cebule cawsn-ku, nadając im ostry smak.

Niedobór siarki u roślin hamuje syntezę chlorofilu.

Wapń (Ca) wchodzi w skład soli o istotnym madfo budowy szkieletu otwomic, niektórych gąbek, skorupiaków i wuęcsakow. a takie dfe szkieletu kręgowców (kości człowieka i innych kręgowców zawiengą okoto 35% fosforanu wapnia i około 11% węglanu wapniak.

Jony Ca² * odgrywają ważną rolę w mechanizmie skatem mąsm fs. w procesie krzepnięcia krwi (s. 20?X a także zmniejszaj pratparartaśn we błon komórkowych, zmniejszają pobudliwość nerwów t męsaa ąaąKjpmK' szają lepkość cytoplazmy, przeprowadzając ją w stan phtiikp> acha

Niedobór wapnia objawia się nieprawidłowym wzrostem boom dych pędów i liści, które ulegają zniekształceniu.

Magnez (Mg) wchodzi w skład chlorofilu, a obok Iwtom i mipma -w skład kości. Jony Mg³ * są aktywatorem wiełu enzymów fonwy*aauymych i oddechowych. Zapewniają prawidłową współpracę oka podjtdmwwk tomów oraz, współdziałając z jonami wapnia, mają taki mm jsk one wftyw