CCF20090322019

a)

b)

płaszczyzna przylegająca    płaszczyzna przylegająca

Rys. 4.11. Szczególne przypadki odchyłki prostoliniowości i płaskości: a) wypukłość, bj wklęsłość

Błąd położenia elementu przedmiotu jest to odstępstwo jego położenia rzeczywistego od położenia geometrycznego, rozpatrywane w jednej lub dwóch płaszczyznach.

Położenie nominalne elementu może być określone wymiarami nominalnymi długości i kąta lub bezpośrednio, przez przedstawienie przedmiotu na rysunku technicznym, z pominięciem wymiarów nominalnych. Odchyłka położenia, oznaczana również symbolem A, jest różnicą położenia rzeczywistego i jego położenia nominalnego. Wartość odchyłki określa się w zależności od jej rodzaju (rys. 4.12). W pojęciu odchyłki położenia nie uwzględnia się odchyłek kształtu elementów. Największa dopuszczalna odchyłka położenia, ograniczająca przedział odchyłek dopuszczalnych, nazywa się tolerancją położenia T .

Największe znaczenie mają odchyłki i tolerancje równoległości, prostopadłości, nachylenia, współosiowości, współśrodkowości, symetrii, pozycji i przecinania się osi; przykłady większości z nich zamieszczono na rysunku 4.12. Odchyłka równoległości A . płaszczyzn