gdzie:
IL — stopień plastyczności, w„ — wilgotność naturalna (%), pozostałe oznaczenia jak wyżej.
Wskaźnik konsystencji (/c). Oznacza wilgotność pasty gruntowej określoną przy pomocy penetrometru stożkowatego w znormalizowanych warunkach (tzn. gdy penetrometr zanurza się w paście gruntowej na głębokość 14 mm przy sile 1,0 N). Parametr ten stosowany jest do obliczeń tzw. nowego stopnia plastyczności — Im (dla gruntów od średnio spoistych do bardzo spoistych) ze wzoru (wg PN-88/B-04481):
Iln =A(w.Ię) — B
gdzie:
w — wilgotność danego gruntu (%),
Ic — wskaźnik konsystencji (%),
A, B — współczynniki empiryczne obliczane ze wzorów:
A = 0,000441 I2C - 0,0602 Ic + 3,082,
B = 0,000404 - 0,0550 Ic + 2,322.
Wskaźnik skurczalności (skurczu) (SI), określający zakres wilgotności stanu półzwartego.
Oblicza się go ze wzoru (wg ASTM D 653-90):
SI = (Wp - ws)
gdzie:
SI — wskaźnik skurczalności (%), wP — granica plastyczności, vt>s — granica skurczalności.
W polskich normach parametr nie stosowany. W polskiej literaturze z zakresu geologii inżynierskiej i geotechnicznej stosowany rzadko.
Przedział (zakres) skurczalności (skurczu). Parametr stosowany m.in. w literaturze angielskiej do określenia aktualnej zdolności gruntu do skurczu. Oblicza się go z różnicy między wilgotnością gruntu (naturalną lub aktualną) w a wilgotnością granicy skurczalności ws:
zakres skurczalności = w - (K.H. Head, 1992).
Aktywność (wg Skemptona) (A). Nazywana także aktywnością koloidalną lub aktywnością gruntów. Oblicza się ją ze wzoru:
gdzie:
A — aktywność (liczba niemianowana), IP — wskaźnik plastyczności (%), f — zawartość frakcji iłowej (%).
Im wyższa jest wartość aktywności koloidalnej, tym większa jest zdolność gruntu do wiązania wody. Średnia wartość aktywności koloidalnej gruntów wynosi q75-1,25, wartości powyżej 1,25 są uważane za wysoką aktywność koloidalną (mają ją np. ily montmorillonitowe), wartości poniżej 0,75 za niską aktywność
koloidalną.
A. Do oznaczania granic wg metody Casagrande’a:
1. Aparat Casagrandc’a (ryc. 32) z rylcami i łopatką.
2. Płytka szklana lub z tworzywa.
3. Nóż.
4. Parowniczka porcelanowa średnicy około 15 cm.
5. Naczynka wagowc.
6. Objętościomierz (wg rozdz. VI).
B. Do oznaczania granicy płynności wg Wasiliewa:
1. Stożek Wasiliewa (ryc. 33).
2. Płytka szklana lub z tworzywa.
3. Nóż i łopatka metalowa.
4. Parowniczka (jak w A, pkt 4).
5. Naczynka szklane wysokości 2 cm i średnicy 4 cm lub nieco większe.
6. Naczynka wagowc.
C. Do oznaczania granicy płynności metodą penetrometru stożkowego:
1. Penctrometr stożkowy o wymiarach i konstrukcji ściśle określonej dla danego typu stożka (w badaniu: penctrometr wg Instrukcji 290 ITB oraz normy PN-88/B-04481 — ryc. 34 i tab. 29.
2. Pierścień o średnicy wewnętrznej oraz wysokości nie mniejszych niż 30 mm.
3. Nóż i łopatka metalowa.
4. Parowniczka.
5. Naczynka wagowe.
129