Znamiona śmierci stigmata mortis -rozpoznanie śmierci
2. Późne:
• autoliza autolysis, autodigestio
• gnicie putrescentio cadaverosa s. putrefactio
3. Zmiany utrwalające, przeobrażenia zwłok:
• zeszkieletowanie
• strupieszenie (mumifikacja)
• przeobrażenia tłuszczowo - woskowe
• przemiana torfowa (garbowanie torfowiskowe)
Wczesne znamiona śmierci
Plamy opadowe livores mortis
• na obszarach ciała przylegających do twardej powierzchni, lub w miejscu ucisku obroży, uprzęży itp. nie pojawią się, lub są jasne, co jest spowodowane uciśnięciem naczyń krwionośnych, i niemożnością gromadzenie się w nich krwi
• są słabo widoczne u zwierząt z gęstą pokrywą włosową, można je wówczas zauważyć dopiero podczas preparowania skóry i tkanki podskórnej
Wczesne znamiona śmierci
Plamy opadowe livores mortis
patrzymy na ich: rozległość, rozmieszczenie, barwę, intensywność, wyciskalność
• sinowiśniowe (z odcieniem sinofioletowym) zabarwienie powłok ciała w następstwie ustania czynności serca, krążenia i opadania krwi pod wpływem grawitacji, do sieci naczyń żylnych włosowatych najniżej położonych części ciała,
• początkowo są przemieszczalne przy zmianie pozycji ciała, później nie przemieszczają się, są utrwalone (hemoliza, przenikanie barwnika krwi przez ściany naczyń)
Wczesne znamiona śmierci
Plamy opadowe livores mortis
• pierwsze pojawiają się już 20 - 30 minut od momentu zgonu (do 2 godzin) -początkowo jako drobne plamki na karku i małżowinach usznych zlewające się
• w 3-6 godzinie są w pełni wykształcone
• jeśli do 6-8 godziny po śmierci zmienimy położenie ciała, to krew ponownie zacznie się przemieszczać do okolic najniżej położonych i powstają nowe plamy opadowe tzw. wędrówka plam, jednak są bledsze od plam pierwotnych
• po około 10-12 godzinach od momentu śmierci, przy zmianie pozycji zwłok plamy nie przemieszczają się, stają się utrwalone, nieprzemieszczalne, dyfuzyjne (hemokoncentracja, hemoliza, dyfuzja hemoglobiny poczynając od światła naczyń, przez ich ścianę do tkanek)
• przepojenie barwnikami krwi imbibitio haemoglobinaemica jest szczególnie widoczne we wsierdziu, blaszce wewnętrznej tętnic i żył i pojawia się już kilka godzin po śmierci, jako wynik hemolizy erytrocytów. Dalej w wyniku spadku integralności ścian naczyń, hemoglobina zaczyna przepajać sąsiednie tkanki