Jego rozwój i czas utrzymania zależy od
- rozwoju masy mięśniowej
- okoliczności śmierci -temperatury otoczenia
-charakterystyczne ułożenie zwłok (lekkie zgięcie w stawach łokciowych i kolanowych oraz zaciśnięcie palców) jest wyrazem przewagi mięśni zginaczy nad prostownikami
kataleptyczne stężenie - występujące gwałtownie zaraz po śmierci, obejmuje wszystkie partie mięśniowe jednocześnie, przez co następuje zachowanie pozycji takiej jak tuż przed śmiercią osobniczą. Najczęściej jest wynikiem gwałtownego, czy ciężkiego wysiłku wykonanego przed śmiercią, ciężkich drgawek lub podwyższonej temperatury. Gwałtowny uraz np. w wyniku postrzału, pnia mózgu, czy móżdżku, również może przyczynić się do powstania stężenia kataleptycznego
•jest silniejsze u zwierząt o silnie rozwiniętej tkance mięśniowej
• u zwierząt z zanikiem mięśni, wyniszczonych i wychudzonych jest słabsze (niski poziom glikogenu w mięśniach i niski poziom ATP)
• rozwija się szybko w przypadku
- ciężkiego wysiłku wykonanego tuż przed śmiercią (długo się utrzymuje)
- śmierci wśród drgawek (ostre zatrucia np. strychniną, tężec, wysoka gorączka) - jest silniejsze i trwa dłużej
- wysoka temperatura ciała (posocznica), może wówczas szybciej ustępować, w wyniku szybszego rozwoju procesów gnilnych
- w wysokiej temperaturze powietrza (szybciej ustępuje)
• rozwija się wolniej
- w niskiej temperaturze
- u osobników o małej masie mięśniowej
-obejmuje również mięśnie gładkie oraz miesień sercowy i rozwija się już 20-30 minut po śmierci, ustępuje po 2-3 godzinach
- w wyniku stężenia mięśni gładkich, występuje np. silne pofałdowanie błony śluzowej przewodu pokarmowego, głównie żołądka, czy tzw. gęsia skórka
- serce zatrzymuje się w fazie rozkurczu, w wyniku stężenia pośmiertnego następuje wyciskanie krwi z komór. Przy prawidłowym, zdrowym mięśniu sercowym lewa komora powinna być w pusta
- źrenice w chwili śmierci rozszerzają się, w ciągu 24 godzin zwężają się na skutek stężenia pośmiertnego