chemiii2

Nazwę systematyczną kwasu tworzy się, podając |>o nazwie ..kwas" nazwę węglowodoru, od którego dany kwas pochodzi, z końcówką -owy (tab. 3.4).

Wzór kwasu

Nazwa zwyczajowa

Nazwa systematyczna

HCOOII

kwas mrówkowy

kwas metanowy

CH,COOH

kwas octowy

kwas etanowy

CHjCH; COOH

kwas propionowy

kwas propanowy

kwas butanowy

CH CH..CH COOH kwas mostowy

C|;.H.„COOH

kwas palmitynowy

kwas heksadekanowy

c„h,₅cooh

C. H. COOH

kwas stearynowy

kwas oktaciekanowy

kwas benzoesowy

kwas oeuzenokarboksylowy

Tab. 3.4. Nazwy zwyczajowe»systematyczne kwasów karboksylowych

Jeżeli kwas ma podstawniki związane z łańcuchem głównym, to łańcuch zawierający grupę karboksylową numeruje się. począwszy od grupy karboksylowej:

c\\ — ( h—cooii

CII

Dalsze zasady tworzenia nazwy są takie same jak przy poprzednich grupach związków: przed nazwą podaje się nazwy podstawników w kolejności alfabetycznej oraz numery atomów węgla, pr/y których te podstawniki występują. Powyższy kwas nazywa się więc kwasem 2-metylo-propanowym. Jeśli występuje nazwa zwyczajowa tego kwasu, to zamiast numerów przy kolejnych atomach węgla pojawią się oznaczenia literowce allabetu greckiego, przy czym numerację laką rozpoczyna się nic od grupy karboksylowej, lecz od atomu węgla położonego bezpośrednio za nią:

(H,—Cli—COOII

o\

Nazwa zwyczajowa powyższego kwasu brzmi - kwas a-metylopropio-nowy. Należy jednak przestrzegać zasady memieszania obu systemów nazywania kwasów.

Grupa karboksylowa jest grupą o wyższej randze od grup wcześniej poznanych, dlatego podczas nazywania związku o bardziej rozbudowanej strukturze numerowanie rozpoczynamy od grupy karboksylowej, traktując pozostałe grupy funkcyjne jak podstawniki:

OH

kwas 4-hydroksybutanowy (tut> kwas y-hydroksymastowy)