chemiii
1

3 7 Fstry kwasów karhoksylowyr.h

gdzie R to podstawnik alifatyczny lub aromatyczny, na przykład:

utlenianie

CII,—CI ł.OH    — CII,—COOH

kwas etanowy (octowy)

etanol

b) utlenianie aldehydów:

!0J

R—CHO — R—COOH

gdzie R to podstawnik alifatyczny lub aromatyczny, na przykład:

,o

'y    utlenianie    _    „_____

(dl,—CH —C    * CI ICł I —(:OC )H

* \ *

propanal II    kwas pro pa no wy (propionowy)

2. Reakcje

a) reakcje z metalami aktywnymi, na przykład z magnezem, tynkiem, żelazem:

2 I iCOOI l + /.n    • (IIC 00)_:Zn + H

b)    reakcje z zasadami, na przykład:

C. II, COOH + NaOH - C₆H_sC(K)Na + ICO

c)    reakcje z tlenkami metali, na przykład:

CaO + 2 CIRCOOH — (Cłl₃COO)_:Ca + H,0

3.7. Estry kwasów karboksylowych

Estry są bardzo ważna grupą związków powstających w reakcji kwasów z alkoholami. Najbardziej powszechne są estry- kwasów monokar-boksylowych. zaliczane do szerszej grtipy pochodnych kwasów karboksy-lowych. Ich wzór ogólny to RCOOR', a zapisany strukturalnie:

R—T

O—R'

gdzie R jest podstawnikiem alkilowym, aromatycznym lub atomem wodoru R' jest podstawnikiem alkilowym lub aromatycznym.

podstawnik alifatyczny K    podstawnik alifatyczny R'

Estry to związki bardzo rozpowszechnione w przyrodzie. Ich najpowszechniejszą grupą sa tłuszcze, będące estrami glicerolu i kwasów karboksylowych o długich nierozgaie/ionych łańcuchach. Niektóre estry sa pochodnymi kwasów nieorganicznych, na przykład nitroglicery na, len znany materiał wybuchowy jest estrem kwasu azotowego! V) i glicerolu, a mylą-

163