CIMG0092

"Profil epidemii

Średnia liczba osób, które zarażają się od chorej osoby, nazywana współczynnikiem przenoszenia. Analiza opisanych dróg zakażenia po-zwala na pogłębienie wiedzy na temat choroby:

•    Jeśli każda zainfekowana osoba przeniesie chorobę przeciętnie tylko na jedną podatną osobę, choroba pozostanie dokładnie na tym samym poziomie. W tej sytuacji chorobę określa się jako endemiczną.

•    Jeżeli każda zainfekowana osoba przeniesie chorobę przeciętnie na więcej niż jedną osobę, wybuchnie epidemia. Im większy jest współczynnik przenoszenia, tym gwałtowniejszy wybuch epidemii.

•    Jednak jeśli kilka zainfekowanych osób przeniesie chorobę na mniejszą liczbę osób (na przykład czterech zakażonych przenosi tylko na dwóch), epidemia nieuchronnie wygaśnie. Punktem zwrotnym jest wartość współczynnika przenoszenia poniżej 1.

W poniższym diagramie przedstawiliśmy przebieg zdarzeń podczas epidemii dżumy w Newcastle-upon-Tyne w Anglii latem 1636 roku.

Śmiertelność tygodniowa na skutek dżumy w Ncwcastle-upon-Tync po wybuchu epidemii 14 maja 1636 roku. Standardowo liczba zgonów wzrasta gwałtownie, osiągając szczyt w 16. tygodniu, aby przejść do okresu stabilizacji trwającego sześć tygodni. Po tym czasie epidemia wygasa

Duża śmiertelność wywarła na nas ogromne wrażenie: 350 zgonów tygodniowo w szczytowym okresie rozwoju epidemii daje w sumie 40 000 śmiertelnych ofiar. Kolejną oczywistą obserwacją jest długość trwania epidemii — dziewięć miesięcy to długi czas dla wybuchu epidemii choroby zakaźnej.

Epidemię w Newcastle można podzielić na trzy fazy. Pierwsza to początkowe stadium narastania — faza przygotowawcza. Śmiertelność zwiększa się powoli, nabierając impetu. W tej fazie każdy z zarażonych przekazuje chorobę więcej niż jednej osobie.

Druga to stan stabilizacji w szczytowym momencie epidemii, który trwa sześć tygodni ze współczynnikiem śmiertelności pozostającym na stałym poziomie. W tym stanie każdy zarażony przekazuje chorobę tylko jednej osobie. Mimo że tygodniowa śmiertelność jest na najwyższym poziomie, widać już, jak to miało miejsce w Newcastle, zbliżający się koniec epidemii.

Ostatecznie, w fazie końcowej, epidemia wygasa. Średni współczynnik przekazywania ciągle się zmniejsza, a każdy zarażony osobnik przekazuje chorobę mniej niż jednej osobie.

Ta dzwonowata krzywa jest typowa dla wszystkich zakaźnych epidemii, choć choroby wyraźnie różnią się między sobą szczegółami, zwłaszcza współczynnikiem wzrostu w pierwszej fazie i czasem trwania epidemii. Jaka jest tego przyczyna?

Kiedy pojawia się dżuma, dzięki przypadkowi pierwotnemu, cała populacja jest podatna na zarażenie. Przenoszenie choroby w początków ej fazie jest łatwe. Jeśli, powiedzmy, każda zarażona osoba przekaże chorobę średnio czterem innym, liczba ofiar w każdej kolejnej fali szybko osiąga poziom 4, 16, 24, 256..., prowadząc do gwałtownego wybuchu epidemii. Jest to początek pierwszej fazy epidemii.

Lecz nie trwa to wiecznie, ponieważ coraz więcej ludzi umiera i czynnik chorobotwórczy napotyka coraz większe trudności w znalezieniu nowych ofiar. Prowadzi to nieuchronnie do zmniejszenia współczynnika przenoszenia i osiągnięcia fazy stabilizacji, w czasie której każdy zarażony przekazuje chorobę średnio tylko jednej osobie Mimo że społeczność dotknięta epidemią może być odmiennego zdania, epidenuolpdiy że najgorszy okres już minął - jest to początek końca.

Okres stabilizacji może trwać krótko, ponieważ w społczynnik przenoszenia ciągle się zmniejsza i kiedy wynosi poniżej 1. epidemia aoyu

131