page0045

II1ER0N O TYRANII. 43

rość. Wszystkie zamachy na życie królów pochodziły od osób, które zdawały się być do nich przywiązane. ¹)

Nie można dalej posunąć pessymizmu, a jednak Syrnonides nie daje tezy swojćj za przegraną. »W tern przewyższacie ludzi prywatnych , że możecie powziąć wielkie zamiar)' i zaraz je uskutecznić; że mając pieniędzy podostatkiem, nabywacie najlepsze konie, najpiękniejsze zbroje, najbogatsze stroje dla waszych kobiet, najwspanialsze pałace, napełnione najdroższym sprzętem; sługi najliczniejsze i najzdolniejsze; nareście więcćj od kogokolwiek możecie szkodzić nieprzyjaciołom a dobrze czynić przyjaciołom. ²) Tak rozumieją tłumy, woła Hieron, bo sadzą wedle pozorów; ale że taki mądry człowiek, jak ty, Simonidesie, nie widzi prawdy, temu ogromnie się dziwię. Przekonałem się, że* samowładzca zawsze nieszczęśliwy, bo wielkich dóbr mato używa, a wielkich nieszczęść całe brzemię dźwiga. Czy pokój, czy wojna, on zawsze w niebezpieczeństwie, bo zawsze otaczany strażą; zawsze w każdym obywatelu przeczuwa nieprzyjaciela, a mścić się nie może, by snąć nie osłabić swego państwa. Nie ma on szczerych przyjaciół, nie liczy na niczyją dobrą wiarę, nie odbywa żadnćj podróży bez zbrojnego orszaku, lęka się trucizny w każdej potrawie i w każdym napoju. ³) Jeszcze gorsze to że bynajmnićj publiczna opinia nie czuwa nad życiem samowładzcy. Jeżeli kto zabije zwyczajnego obywatela, miasta greckie wypędzają go, gdziekolwiek się zjawi, ale tyrano-bójcom okazują cześć największą, stawiają nawet posągi.⁴) Ani w własnej rodzinie samowładzca nie jest bezpiecznym; większość zginęła z rąk najbliższych krewnych;⁵) z obywateli zaś, im kto szlachetniejszy i mędrszy i sprawiedliwszy, tern wiecej go się obawia, a tak nie pozostaje mu nic innego, jak opierać się na niewolnikach, najemnych cudzoziemcach i zbrodniarzach. ^c) W pokoju i podczas wojny wypada mu żywić armie, bo inaczćj jest zgubionym, a nie mogąc podołać tak znacznym wydatkom, zmuszony jest łupić świątynie i obdzierać ludzi bogatych. ⁷) Musi być patryotą

*) Hier c. I. §. 26—38.

*) Ibid. c. 2. §. 2.

^s) Ibid. c. 2. §. 3 — c. 4- §• 2.

⁴)    Ibid. c. 4. §. 3—5.

⁵)    Ibid. c. 3. §. 8.

⁶)    Ibid. c. 5. §. 1—3.

⁷)    Ibid. c. 4. §. u.

http://rcin.org.pl