DSC00126

4. Elastyczność popytu i podaży

Elastyczność jest miernikiem pozwalającym ocenie rozmiary wzro-stu/spadku popytu lub podaży w odpowiedzi na zmiany mierzalnych czynników kształtujących popyt na dane dobro (np. cena dobra, dochód konsumenta) oraz czynników kształtujących podaż danego dobra (np. cena dobra, koszty produkcji, efektywność produkcji). Inaczej mówiąc, określa ona mierzoną w procentach siłę reakcji popytu lub podaży na zmiany czynników je determinujących.

Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje elastyczności popytu: cenową, dochodową i mieszaną.

/Zenowa elastyczność popytu [Epd] — przedstawia procentową (względną) zmianę popytu na dane dobro [%AQDx] w stosunku do procentowej (względnej) zmiany ceny tego dobra [%APx], ceteris paribus. Współczynnik informuje, o ile zmieni się popyt w odpowiedzi na zmianę ceny. Relacja ta jest zwykle ujemna.    ^{J J}

Epd= ^%AQ^Px i AQDx APx %APx QDx ' Px

Czynniki determinujące cenową elastyczność popytu 1. Stopień ważności danego dobra dla konsumenta. Im większe znaczenie posiada dane dobro dla konsumenta, tym niższa jest elastyczność popytu na to dobro.

2.    Udział danego dobra w strukturze wydatków konsumenta. Im większa część dochodów konsumenta jest przeznaczana na dane dobro, tym większa jest elastyczność popytu na to dobro.

3.    Dostępność substytutów danego dobra. Im większa jest liczba i dostępność substytutów, tym bardziej elastyczny jest popyt na dane dobro. Popyt na dobra nie mające swoich substytutów jest nieelastyczny.

4.    Poziom ceny danego dobra. Im dane dobro jest droższe, tym łatwiej jest konsumentom z niego zrezygnować w przypadku wzrostu jego ceny - popyt elastyczny. W przypadku dóbr tanich popyt na nie jest nieelastyczny.

5.    Czas reakcji. W krótkim czasie reakcja konsumenta na zmianę ceny będzie słabsza (nie zdąży przeanalizować cen i zmienić struktury wydatków) - popyt nieelastyczny. Im dłuższy będzie czas reakcji, tym popyt będzie bardziej elastyczny.