Rynkowe prawo popytu i podaży wskazuje kierunki popytu i podaży na zmiany ceny. Równocześnie na zmiany popytu i podaży danego produktu wywierają wpływ inne czynniki, takie jak np. dochody czy ceny innych produktów. Analizując reakcje popytu i podaży na zmiany któregoś z tych czynników możemy określić kierunki tych reakcji lecz także dokonać ich pomiaru. Miernikiem pozwalającym ocenić rozmiary wzrostu lub spadku popytu i podaży w odpowiedzi na zmiany cen, dochodów, itp. jest elastyczność popytu i podaży.
Elastyczność cenowa popytu - to stosunek względnej zmiany wielkości popytu na dane dobro do względnej zmiany jego ceny.
—*100
E =%aqł=_qś_=ĄQ,*ą_
" %AP ^Ł„100 AP, 0,
(Qd, Px - wartości przeciętne) lub
gdzie;
g
- współczynnik elastyczności cenowej popytu - zmiana popytu wywołana zmianą ceny
- dotychczasowa wielkość popytu przy cenie przed zmianą AP - zmiana ceny
P - cena przed zmianą
Współczynnik elastyczności cenowe] popytu Informuje nas o reakcji popytu na zmianą ceny.
Mówi o ile procent zmieni się popyt w przypadku, gdy cena zmieni się o jeden procent.
Z prawa popytu wynika, iż wzrostowi ceny dobra towarzyszy, w przypadku większości dóbr, spadek popytu. Elastyczność cenowa popytu osiągałaby więc wartości ujemne; co mogłoby sprawiać większe trudności interpretacyjne, dlatego przed wzorem znalazł się znak minus.
Są tutaj brane pod uwagę wielkości względne; więc ważne jest od jakiego poziomu zaczynamy liczyć tę wielkość. Te same 10 złotych stanowi zupełnie inny udział względny w zależności od tego od jakiej sumy je odejmiemy. Gdy 10 złotych odejmiemy od 10Q złotych będzie to 10 %, ale gdy za punkt odniesienia przyjmiemy 10000 złotych to stanowi to tylko 0,1 %. Wynika z tego, że współczynnik elastyczności cenowej popytu będzie się zmieniał w zależności od tego, w którym miejscu na krzywej popytu będziemy.