149
zaszła przed ekspozycją na działanie mrozu. Beton ma wówczas niską przepuszczalność i zasysa mniej wody w kontakcie z wilgocią.
Dostateczna pielęgnacja betonu jest niezbędna, aby zmniejszyć w zaczynie ilość wody zdolnej do zamarzania. Temperatura zamarzania wody w porach obniża się wraz z wiekiem betonu, ponieważ rośnie stężenie soli w cieczy porowej. Temperaturę, przy której następuje zamarzanie wody kapilarnej określono w przybliżeniu w zależności od wieku betonu. Wynosi ona —1°C w wieku 3 dni, -3°C w betonie siedmiodniowym oraz —5°C w wieku 28 dni.
W efekcie napowietrzania w zaczynie cementowym powstają prawie kuliste pustki o średnicy rzędu 50 pm, oddzielone od siebie tak, że przepuszczalność betonu nie ulega zwiększeniu. Pustki te nie zostają wypełnione produktami hydratacji cementu, gdyż żel CSH może kształtować się tylko w wodzie. Mrozoodporność betonów jest zapewniona przy wartości współczynnika rozstawu pustek nie większej niż 200 pm.
Rys. 7.5. Wzrost objętości betonu poddanego zamrażaniu i odmrażaniu w zależności od wieku, w którym rozpoczęto pierwsze zamrażanie
Ziarna kruszywa nie są podatne na działanie mrozu, jeżeli charakteryzują się małą porowatością. Zazwyczaj stosowane kruszywa mają porowatość rzędu 0-5%. Bardziej podatne na działanie mrozu są duże ziarna kruszywa. Stosowanie kruszywa o dużej maksymalnej wielkości ziarna lub o znacznej zawartości ziaren płaskich jest niekorzystne, gdyż pod ziarnami tymi mogą powstawać „kieszenie” wypełnione odsączoną wodą. Napowietrzanie zmniejsza efekt odsączania.
Środki odladzające (zazwyczaj chlorek sodu i wapnia) mają niekorzystny wpływ na beton, prowadząc do powstawania odprysków. Powodują topnienie lodu, przy czym powstająca ciecz stanowi roztwór soli o obniżonym punkcie zamarzania. Część roztworu absorbowana jest przez beton, co powoduje jego nasączenie. Postępujące