Dokładność i prawidłowość wykonania pomiarów wpływa w dużej mierze na dokładność obróbki. Błędy pomiarów wynikają z różnych przyczyn, między innymi wskutek niedoskonałości przy rządów pomiarowych. Chcąc wykonać pomiar możliwie dokładnie, wykonujemy go kilkakrotnie, a jako wynik ostateczny przyjmujemy średnią arytmetyczną poszczególnych wyników. W rozdziale II omówiono część przyrządów pomiarowych. Obecnie zapoznamy się z przyrządami zapewniającymi dużą dokładność rozmaitych typowych pomiarów.
Rys. 257. Grzebienie do gwintów
Rys. 258. Wzornik do sprawdzania zarysu gwintu i ustawienia noża: a) do nacinania gwintu zewnętrznego, b) wewnętrznego
Grzebień do gwintu (rys. 257) służy do szybkiego rozpoznania gwintu o znormalizowanym skoku; natomiast kąt zarysu gwintu i ustawienie noża do toczenia gwintu sprawdza się za pomocą wzornika (rys. 258).
Dokładne pomiary skoku przeprowadzamy za pomocą mikro-s opu warsztatowego przez porównanie z wzorcem wytrawionym na płytce szklanej (rys. 259).
Aby osiągnąć właściwą wspólnra™. ; „ mach gwintowych, średnice podziałowe śr^yTnak WJ°hcze-być jednakowe. W tym celu stosuje się w pomiarach ^! krometryczną oraz metodę h mttodę
Rys. 259. Płytka (szklana) pomiarowa mikroskopu
trójwałeczkową. Metoda
trójwałeczkowa polega na użyciu 3 wałeczków o jednakowej średnicy (dj, które dotykają boków zarysów gwintu i wystają poza jego wierzchołki. Dwa wałeczki są umieszczone w żłobkach z jednej strony śruby, trzeci zaś z drugiej strony. Wielkość M oznaczoną na rys. 260 mierzy się mikrometrem umieszczonym na podstawie (rys. 261).
Rys. 260. Pomiar metodą trzech drucików
, • Jnwei gwWu metrycznego Do obliczenia średnicy P° zW 60°) stosuje się wzór
171