DSCN1753

rwrwKi' * ***** ^sP^ołcc/J)>^nr- Zasady |_C ,_|C zawsze są sobie w pełni uświadamiane ojiowymi" elcmeniami mcnatlności są ; ujęciu i Reykowskiego ukryte założeni* normatywne

Składnikami mentalności są w nieco grt* Hjęcłu orientacje, tj. zgencraliz©. W.IIK- tendencje do postrzegania, wartościowa, odczuwania i reagowania na rzeczy-wistość społeczną |M. Ziółkowski, J. Ko-ralewicz 1990. s. 14). Wyróżnia się następujące typy orientacji: I) indywidualistyczny \x-rxiis kolektywistyczną, 2) produktywną _ursw recepty wno-roszczeniową, 3) pod-miotowi versus submisyjną (nastawioną na podporządkowanie). Na podstawie przeprowadzonych (w 1988 r.) badań w społeczeństwie polskim wyróżnić można trz> zasadnicze typy mentalności: I) mentalność ..bienuvproduktv\\mvanty indywidualistyczną", 2) mentalność „obronno-zachowaw-czo-roszczeniową". 3) mentalność „przed* siębiorczo-podmiotową" |M. Ziółkowski, J. Koralewicz 1990. s. 136 I37J.

Dla konkretnych celów badawczych wy różnia się rozmaite typy mentalności. Wiesława Kózek [1994, s. 328) analizuje mentalność ekonomiczną, określając ją jako ..sposób myślenia i odnoszenia się do rzeczywistości gospodarczej". Wyodrębnia przy tym pięć „typów czystych" mentalności ekonomicznej w warunkach społeczeństwa socjalistycznego: I) mentalność etatystyczną. 2) mentalność przystosowawczą („fnistracyj* ⁿ4”). 3) mentalność ethosową, 4) mentalność quasi-rynkową, 5) mentalność przedsiębiorczą [Ibidem, s. 330 i n.J. Sławomir Partycki 11993, s. 105) zajmuje się mentalnością inflacyjną Dla Zinaidy Sikicwicz [I994| mentalność to „specyficzny styl życia, który "Wa się w kompleksie stereotypów ogól-H^połccznych, socjokulturowych, socjoeko-

twmic/nyeh, etycznych i pośrednio w nto-■>^ach i orientacjach wartościujących Autorka ta wyróżnia następujące cechy fnentaJności radzieckiej paternalizm, egahta-^^/n>. etatyzm, samoidcntyfikację gnipwwą. wroga

Meniaiiiuti im mentah^j^^ ^ ks„,_{ll0Uanic sJę}

^mach danej kultun, w«n^^w n' wyraźnie ukazu.. i,    1^' ^Sz«cg6lnic

^d™“pwtwt* w£f^{>łiul,urow b}'^v

¹ fikaniu wyróżnia ' ^OTg,nin*i' ślaitc |ako nr,„.r ⁹ P°d^cJście okre-

‘ości, przekonań    war

gę |9gś S ę?^fcrCncJ' ⁽">^b IA Sor-VI tr.L,    ^ ujęciach tych wartości

•ą traktow;me jako programy mentalne foniKmane jut. w d/_w,nl_K. «

^Pr/yj"^c"^{rń/n>£h kra}J^atl> «'• zarządzania mają swoją specyfikę Przenoszenie niektórych wzorców do innych krajów i traktowanie ich jako najlepszych mc zawsze jest zabiegiem właściwym wżor-ce te mogą nie przystawać do dniejących |u/ instytucji oraz „zaprogramowania' mentalnego aktorów społecznych (A S.)

/oh elhos. kolektywizm. socjalizacja, socjologia ekonomiczna, styl życia, uspołecznienie ow>bo-

wości. wartość.

Literatura:

Kózek W , 1994, UMahotf stawu Polaków Jej obraz i konsekwencje |w | Zmierzch socjalizmu państwowego Szkice z socjologii ekonomicznej, pod red W Mo* rawskiego. Wyd Nauk PWN, Warszawa Partycki S, 1993, Społtczm wymiar inflacji. UMCS, lublin

Rcykowski J. IWO. I kryte sakctnia norma tywne jako osiowy składnik mentalności (w | Orientacje społeczne /oko element mentalno-ści. |hhI red I Reykowskiego. k Skarży n-skici. M Ziółkowskiego, Wyd Nakum. Poznań

Sikicwicz / . 1994. Mentalność nktoecka w Świadomości muson el Rosjan, releroi na Ogólnopolski Zjawi Socjologiczny. lublin (maszyn, powielony)

So«_fic A. 1985. Cullureś Conspunces |w |

^ .    ,    Uonooemeni P lawrcncc.

Inlnhlucing Mtmagcmeni. r

e i. ||,_t,i (cdsk Pengum Hooks. I ondon

.............. >"T- 2