DSCN1787

Permitywkun I >5

•endcncją do wykorzystywania dostępnych opieki państwa, dezorganizacją rodziny i nieprzestrzeganiem reguł porządku społecznego (Marginałization... 1993, s. 279], (AS.)

/ft>. depiywaćją, konflikt społeczny, marginuli-^oa. podklasa. podkultura, socjologia ekonomiczna, styl Życia.

Literatura:

Grcrtov.ska-I.eder J.. 1995, Sytuacja kobiet łódzkich - problem feminizacji biedy |w:] Ubóstwo. zaradność społeczna, zmiana społeczna. pod red. D. Zalewskiej. Inst. Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, fcaczala R„ 1993, Badania nad ubóstwem. Przegląd głównych nurtów i teorii [w:J W kręgu ubóstwa. Próba analizy psychospołecznych aspektów zjawiska, pod red. JC. Wódz, Wyd. Śląsk. Katowice.

Marginalization versus Participation: The Myth of Ctv.il Society. 1993, aut.: K.W. Frieske. A. Latała. M. Okłot, J. Sikorska, „Polish So-ciologica] Review", nr 4< 104).

Part>’cki S.. 1993, Społeczny wymiar inflacji, UMCS, Lublin.

Pedagogika indywidualności, zob. autentyczność w życiu społecznym.

Permisywizm (łac. perm issto — pozwolenie, poddanie, dopuszczenie), stanowisko opowiadające się za pozostawieniem osobie wychowanka jak największej autonomii zachowań w trakcie procesu socjalizacji. W ujęciu negatywnym permisywizm sprzeciwia się stosowaniu wszelkich form przymusu w procesie oddziaływania na drugiego człowieka; zaleca nieingerowanie w czyjeś naturalne skłonności i upodobania dopóki nie jest to szkodliwe dla innych osób.

Permisywizm w sferze moralności przeciwstawia się orientacjom głoszącym rygoryzm. stosowanie surowych kryteriów oceny, wysokie wymagania, konieczność podporządkowania się obowiązującym w rantach danej społeczności wartościom i normom społecznym. Naruszenie tych norm i ustanowionych wzorów zachowań naraża aa różnego typu sankcje. Sankcje te wywołując niepotrzebne cierpienie prowadzą'zara-zem do szeregu negatywnych następstw, z których najważniejsza jest wrogość wobec społeczeństwa. To stanowi źródło agresji w życiu społecznym oraz przyczynę różnych form zachowań neurotycznych.

W permisywizm ie zawarta jest implicite określona koncepcja człowieka i społeczeństwa (kultury). Zakłada się, że człowiek jest „z natury” dobry, tzn. mając możliwość wyboru dąży raczej do dobra niż zła Społeczeństwo narzucając jednostce różnego typu ograniczenia nakazy, zakazy oraz stosując sankcje wymuszające ich przestrzeganie, tłumi rozwój indywidualnych zdolności, nie dopuszczając do rozwoju pełni sił twórczych jednostki. Nadmierny rygoryzm, brak tolerancji wobec wszelkiego typu odmienności i zachowań nonkonfbrmistycz-nych uznawane są za zasadnicze cechy społeczeństwa (lub kultury), które wymagają przezwyciężenia. Społeczeństwo traktowane jest tu jako główny czynnik ograniczający wolność człowieka. Paweł Rybicki [1979, s. 133J społeczeństwo permisywne (permissiye society) określa jako ^społeczność. w której są dopuszczone wszystkie systemy wartości i wszelkie sposoby życia, uchyla się normy moralne, obyczajowe, prawne nawet, które miałyby jakiekolwiek z tych sposobów ograniczać".

Krytycy podkreślają, że permisywizm łatwo prowadzi do relatywizmu moralnego. Stanowi on celowe odrzucenie pewnych wartości, inne (np. wolność) absolutyzując W przypadku osób młodych, o nie w pełni ukształtowanym systemie wartości, stosowanie metod wychowawczych odrzucających właściwie wszelkie autorytety, a także ograniczenia zewnętrzne może prowadzić do szeregu niepożądanych następstw — do swoistego ..zagubienia" w święcie wartości, braku wrażliwości na niektóre normy, egocentryzmu. braku liczenia się z innymi itp.

Permisywizm stanowi zagrożenie dla procesu transmisji tradycyjnych wartości i zasad postępowania, zapewniających trwałość kultury i porządku społecznego. Może prowadzić do utraty poczucia tożsamości