Permltywizm 135
tendencją do wykorzystywania dostępnych form opieki państwa, dezorganizacją rodzi-py j nieprzestrzeganiem reguł porządku społecznego f'Marginalization... 1993, s. 279]. (AS.)
jjf depiywacja. konflikt społeczny, marginali-jana. podklasa. podkultura, socjologia ekonomiczna, styl Życia.
Literatura:
Grotowska-Leder .1.. 1995, Sytuacja kobiet łódzkich - problem feminizacji biedy |w ) Ubóstwa. zaradność społeczna, zmiana społeczna. pod red. D. Zalewskiej. Inst. Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław.
Knczala R , 1993, Badania nad ubóstwem. Przegląd głównych nurtów i teorii (w:) IV kręgu ubóstwa. Próba analizy psychospołecznych aspektów zjawiska, pod red. K. Wódz, Wyd. Śląsk. Katowice.
Marginalization versus Participation: The Myth of Civii Society. 1993, aut.: K.W. Frieske. A. Latała. M. Okłot. J. Sikorska, „Polish So-ciological Review", nr 4< 104).
Partycki S.. 1993, Społeczny wymiar inflacji, UMCS, Lublin.
Pedagogika indywidualności, zob. autentyczność w życiu społecznym.
Permisywizm (łac. perntissio — pozwolenie, poddanie, dopuszczenie), stanowisko opowiadające się za pozostawieniem osobie wychowanka jak największej autonomii zachowań w trakcie procesu socjalizacji. W ujęciu negatywnym permisywizm sprzeciwia się stosowaniu wszelkich form przymusu w procesie oddziaływań i a na drugiego człowieka; zaleca nieingerowanie w czyjeś naturalne skłonności i upodobania dopóki nie jest to szkodliwe dla innych osób.
Permisywizm w sferze moralności przeciwstawia się orientacjom głoszącym rygoryzm, stosowanie surowych kryteriów oceny. wysokie wymagania, konieczność podporządkowania się obowiązującym w ranach danej społeczności wartościom i normom społecznym. Naruszenie tych norm » ustanowionych wzorów zachowań naraża on różnego typu sankcje. Sankcje te wywołując niepotrzebne cierpienie prowadzą'zara-zem do szeregu negatywnych naitcpstw. z których najważniejsza jest wrogość wobec społeczeństwa. To stanowi Źródło agresji w Życiu społecznym oraz przyczynę różnych form zachowań neurotycznych.
W permisywizmie zawarta jest implicite określona koncepcja człowieka i społeczeństwa (kultury). Zakłada się. Ze człowiek jest ,Z natury” dobry. tzn. mając możliwość wyboru dąży raczej do dobra niz zła. Społeczeństwo narzucając jednostce różnego typu ograniczenia, nakazy, zakazy oraz stosując sankcje wymuszające ich przestrzeganie, tłumi rozwój indywidualnych zdolności, nie dopuszczając do rozwoju pełni sił twórczych jednostki. Nadmierny rygoryzm, brak tolerancji wobec wszelkiego typu odmienności i zachowań nonkonformistycz-nych uznawane są za zasadnicze cechy społeczeństwa (łub kultury), które wymagają przezwyciężenia. Społeczeństwo traktowane jest tu jako główny czynsuk ograniczający wolność człowieka. Paweł Rybicki [1979, s. 133] społeczeństwo penwsywne (permissiv& society) określa jako —społeczność, w której są dopuszczone wszy sdóe systemy wartości i wszelkie sposoby życia, uchyla się normy moralne, obyczajowe, prawne nawet, które miałyby jakiekolwiek z tych sposobów ograniczać”.
Krytycy podkreślają, że permisywizm łatwo prowadzi do relatywizmu inunlnego Stanowi on celowe odrzucenie pewnych wartości, inne (np. wolność) absolutyzując W przypadku osób młodych, o nie w pełni ukształtowanym systemie wartości, stosowanie metod wychowawczych odrzucających właściwie wszelkie autorytety, a tak fr ograniczenia zewnętrzne może prowadzać do szeregu niepożądanych następstw — do swoistego —zagubienia” w świecąc wartości, braku wrażliwości na niektóre normy, egocentryzmu. braku liczenia się z innymi itp.
Permisywizm stanowi zagrożenie dła procesu transmisji tradycyjnych wartości i zasad postępowania, zapewniających trwałość kultury i porządku społecznego. Może prowadzić do utraty poczucia tożsamości