MO Posuwu j»k« definicja ««■«*'
puch mńnz się do wspucowanu no»V*
wizji porządku społecznego i do zmian
porządku istniejącego. ___
W obrębie paradygmatu interpretacyj nego nacisk położony jest na odkrycie metod. za pomocą których ludzie nic dopuszczają do załamania się przyjętych wcześniej wizji porządku społecznego (tzw interakcje zwTOtne). Porządek społeczny w tym ujęciu nie jest czymś gotowym, łub danym ,j. zewnątrz", lecz jest konstruowany i pod-trzymywany przez każdy podmiot w trakcie codziennych interakcji; jest częścią wytworzonego obrazu rzeczywistości. (AS.)
Zob. anomia. funkcjonał i/m. ideologia, konflikt społeczny. kontrola społeczna, obyczaj, synchroniczność. sytuacjonizm. wartość, zwyczaj.
Literatura:
Bicrstcdt R.. 1957. The Social Order An Intro-duction to Sociology. McGraw-llill Book. New York. Toronto. London.
Mannheim K.. 1992. Ideologia i utopia. Wyd. Test, Lublin.
Ossowski S.. 1983. O osobliwościach nauk społecznych. PWN, Warszawa.
Zaborowski W.. 1988. Postrzeganie społecznych nierówności Z badań nad świadomością społeczności wielkomiejskiej. PWN. Warszawa.
Postawa jako definicja sytuacji, tci
min „postawa" wprowadzony został do sc cjologii i psychologii społecznej przez Wi liama I. Thomasa i Floriana Znanieckiej którzy w 1919 r. we wstępie do pracy Pt łtsh Peasant in Europo and America uję go jako ..sum umysłu jednostki wobec pcw nych wartości" Od tamtej pory w obu wy mienionych dyscyplinach możemy spotka się z różnymi próbami definiowania term nu „postawa" (M Marodv 1976 S Mik •981| Definicjo ,c przy całym swym ^ nicowaniu podobne są do siebie. okrcTla bowiem postawę jako ..trwał, sklomtoJ „nastawienie", .zlyspo/vcie" ,i , •
kierunku
Pozjtawc^ch. emocjonalnych, S nych wpływających na zachowani*' ,m Nczą to pojęcie z podmiotem (postawa ?\
coś charakteryzującego względy ^ daną jednostkę). Przedstawiona pono* ?** cepcja. wy pracowana przez F. Znaniecki w późniejszym okresie, łączy pojęć,. 8° stawv każdorazowo z przebiegiem samf" działania.
Każdej czynności ludzkiej towarAs zamiar, tj. mydlenie o wartościach i ^ nach. jakie mają być dokonane Jeśli urżc czywistnianie zamiaru następuje równo.-^. śnie z jego kształtowaniem, oznacza to. myślenie nie jest oddzielone od samego przebiegu działania. Jeśli jednak podmiot rozpoczyna działanie od przemyślenia, co i jak będzie czynił, lub jeśli w jakimkolwiek późniejszym momencie przebiegu działania chwilowo wstrzyma ten przebieg - refleks ia nad czynnością oddzielona jest od samego wykonywania czynności. Czynność jest przerwana, działający dokonuje przeglądu ważnych praktycznie wartości, związków między nimi. pozytywnych i negatywnych możliwości, jakie kryją się w tych związkach; rozw aża, co należy robić, by /akt ml-zować możliwości pozytywne albo zapo-biec aktualizacji negatywnych. Wyobrażenie o sytuacji, jakie uzyskuje działając) w- wyniku tej refleksji, nazwane jest przez F. Znanieckiego |1971,s.42l] definicją sytuacji. „(...) postawa jest jednoznacznym oszacowaniem d;utcgo przedmiotu jako pożądanego albo niepożądanego; ocera taka może wahać się od czysto intelektualna aprobaty albo dezaprobaty do całkow icie nic racjonalnych uczuć (...). postawa jest okre śleniem sposobu czynnego potraktowana danej wartości w systemie, kton zmierza Je realizacji" |F. Znaniecki 1934. S. 60-6H „Definiowanie sytuacji” jest w koncept1 Znanieckiego tym* samym, co Robert nazyw a „dynamicznym oszacowaniem ' ^ (łynanne assc.wmcnt) (R.M. Mclvcr s- 292 293). Należy pamiętać, żc defcj* wanie syiuacji odnosi Znaniecki do l,ll“ innego typu myślenia, niż to, które S|V z nadawaniem treści pojęciom czy . wom Różne ..definicje sytuacji" zawierają różny stopień refleksji. cJ*#**