DSC07265

Przegląd (teologiczny, vol. 4H. nr 7. 2000

łop

kuf	Q brak jest piat' «;
osat	1v łowik i .
	•Ua^naleoź jir/i/cj £juu megabloku mak
tekt	Otwór Siekierczyna X onicznym przedłużeniu .	;:iivyiUy-
wać	należy, że w przypadku	powi-
nicr	i stwierdzić osa0v staropal	eczoieznc i [iTekarnbryjskie
typowe dla megabloku górne		lakicgo (podłoże krystalicz-
nc\	piat formowe utwory kami	H) oraz najprawdopodob-
niej	wykazać brak osadów ord	owiku i syluru.

bryjaki. Przeprowadzenie bliższych korelacji jest utrudnione ze względu na brak danych dotyczących występowania tego typu zespołów na obszarze Polski. Dane z innych obszarów są również w dużej mierze fragmentaryczne.

Załączona tablica fotograficzna (ryc. 3) ilustruje morfologię ora/ stan zachowunia uzyskanych mikroskamieniułości.

Budowa powierzchni erozyjnej utworów prekambru

Południowo-wschodnie przedłużenie strefy dyslokacyjnej Lublinicc-Kraków, jest znane dziś po okolice wierceń Rajbrot (Jachowicz & Moryc, 1995). Dalsze przedłużenie ku SB toj strefy dyslokacyjnej zarysowuje się najprawdopodobniej pomiędzy otworami Zakliczyn I i Brzozowu 1 (występującymi już na obszarze megabloku małopolskiego) a otworem Siekierczyna, Ki i (należącym już do megublo-ku górnośląskiego). Przemawiają za tyra następujące fakty,

W otworach Zakliczyn I i Brzozowa ,    < nsolidowane

podłoże prekambryjskie jest zbudow argilliłowych i metaalcurolitow.

Strefa Puszcza-Bochnia-Ciężkowicc (odwierty Pusz-cza-Rzezawa-Brzozowa) jest, w omawianym rejonie (ryc.

l) , najbardziej na południe wysuniętym blokiem tektonicznym należącym do megabloku małopolskiego. Przedstawia się on jako horst (ryc. 4), w którym powierzchnia erozyjna podłoża prekambryjskiego występuje na głębokościach od ok. -600 m w północno-zachodniej części bloku, do ok. -4000 m w południowo-wschodniej jego części.

W strefie Rajbrot-Siekierczyna (ryc. 1, 4) podłoże prekambryjskie, przewidywane tu jako utwory krystaliczne, występuje znacznie głębiej. Świadczą o tym następujące obserwacje. W otworach Rajbrot osady kambru subholmio-wego do końcowych głębokości nie zostały przewiercone (Jachowicz & Moryc, 1995). W głębszym z tych dwóch odwiertów, otworze Rajbrot I, w osadach tych wiercono do głębokości 4948 m (w stosunku do poziomu morza do - 4560

m) . Upoważnia to do wyrażenia przypuszczenia, że przewidywana powierzchnia utworów krystalicznych, może występować tu na głębokości bliskiej -4800 do -5000 m.

Otwór Siekierczyna IG I (ryc. 1,4B) ukończył wiercenie przy głębokości prawic 4810 m (-4425 in), nic przewiercając do końcowej głębokości utworów fliszu karpackiego. Uwzględniając dane geologiczne wynikające m.in. z wierceń Rajbrot, Tarnawa i in., w otworze Siekierczyna Ki- I, najprawdopodobniej poniżej powinny występować jeszcze niewielkiej grubości osady fliszowe Karpat, utwory mioccnu i mezopuleozoiku (łącznic z przewidywanymi platformowymi utworami kambru), o szacunkowej, sumarycznej miąższości ok. 2 km. Na tej podstawie możemy wyrazić przypuszczenie, że przewidywany niżej strop podłoża krystalicznego w rejonie Siekierczyny może występować na glęb. ok. 6500 m, czyli ok. 2000- 3000 m niżej niż strop metnargillitów w rejonie Brzozowej Zakliczyna. Wydaje się w pełni uzasadnione, że tak znaczne różnice głębokości lej powierzchni erozyjnej pomiędzy blokiem Rajbrot Siekierczyna a blokiem Puszcza lloeli-ma -C iężkowice (ryc. I), świadczą o dyslokacyjnym kontakcie tych dwóch bloków tektonicznych. Przypuszczalnie, ta strefa dyslokacyjna odpowiudu dalszemu południowo-wschodniemu przedłużeniu strefy dyslokacyjnej Lubliniec-Kraków-Rajbrot.

Prekambryjskie podłoże w rejonie Bochnia-Tamów-Dębica (ryc. I) przecięte jest dodatkowo szeregiem uskoków (zaznaczono tylko dwa główne ciągi dyslokacyjne), rozdzielających ten obszar na kilka bloków tektonicznych. Są to od południa, oprócz omawianego już horstu Puszcza -Bochnia-Ciężkowice, blok Strzelce Wlk.-Waryś-Zala-sowa i monoklinalny blok Radłów- Pilzno -Dębica (ryc. I, 4A i B). W każdym z tych bloków powierzchnia erozyjna utworów prckambryjskich jest strukturalnie znucznic zróżnicowana, osiągując w najwyżej położonych zuchodnich częściach obszaru głęb. ok. -500 m do -600 m (rejon Puszczy) i -1500 m (struktura Warysia). W kierunku o wschodnim i południowym powierzchnia ta wyraźnie się obniża, do głębokości ok. -4000 m.

c Rajbrot-Siekierczyna, należącym już do mśląskiego, powierzchnia prekambryjska cznicj obniżona, w zachodniej części do i m, we wschodniej, do ok. -6500 ni. Ten .r.ilriy omawianej powierzchni a także przc-ikacyjnych znajdują odzwierciedlenie również w materiałach sejsmicznych.

Utwory ■nctaargillitowe bloku małopolskiego, są na ogół Idowaiie i wykazują upady warstw od kilkudziesięciu stopni, nawet do 90°. Spotykamy się jednak niekiedy z przypadkami występowania w tych utworach małych upadów warstw (Zalasowu l). Najprawdopodobniej przypadki te odpowiadają sytuacjom nawiercenia tych osadów w osiowych partiach synklin lub przegubów antyklinalnych (ryc. 4).

Literatura

DZIADZIO P. & JACHOWICZ M. 1996 — Budowa podłoża utworów mioceńskich na Sw od wyniesienia Lubaczowa. Piz. Gcol., 44: 1124-1130. GŁOWACKI E. & KARNKOWSKI P. 1963 — Porównanie górnego prekambru (ryfeju) przedgórza Karpat środkowych z serią zielonych łupków Dobrudży. Kwart. Gcol., 7: 187—195.

GŁOWACKI E, KARNKOWSKI P. & ŻAK C. 1963 — Prckambr i kambr w podłożu przedgórza Karpat środkowych i w Górach Świętokrzyskich. Kocz. Pol. Tow. Gcol., 33: 321-338.

HOFFMAN H. J. & JACKSON G. D. 1994 — Shalc-facics microfos-sils front the Proterozoic Bylot Supcrgroup. Ballin Island, Canada.

I -33. The Palcontological Socicty.

JACHOWICZ M.& MORYC W. 1995 — Platfotmowc utwoiy dolnego kambru z wierceń Rajbrot I i 2 na południc od Bochni. Pr/. Gcol., 43:933-940. JAGIELSKA L. 1962 — Mikrospory starszego palcozoiku i prekambru z podłoża zapadliska przcdkarpackicgo. CAG, 424. Kielce. JAGIELSKA L. I96S — Nowe dane o mikroflorze cokambru i najniższego kambru antyklinorium klimonlowskicgo. Kwart. Gcol.. 9:499-509. JAGIELSKA L. 1966 — Mikroflora w utworach cokambru i dolnego kambru wschodniej Polski. Kwart. Gcol.. 10: 231-261.

JANKAUSKAS T. W. 1989 — Mikrofossilii dokiembria SSSR 1-187. Wyd. Nauka,

JAWOROWSKI K„ JURKIEWICZ II. & KOWAI.CZEWSKI Z, 1967 — Siniun i palcozoik z otw. wiertniczego Jnronowicc IG-I. Kwart. Gcol., || 21-38.

JURKIEWICZ II. 1975 Budowa geologiczna podłoża mczozoiku centralnej części niecki miechowskiej., I lilii Insi. Gcol.. 283; 5-100. KARNKOWSKI P. 1977 — Wgłębne podłoże Karpal. Piz. (ieol.. 6: 289 297. KARNKOWSKI P. & OLTtlSZYK S. 1968 - Alias geologiczny przedgórzu Karpal polskich. Insi. Gcol., Warszawa.

KICULA J.K WIESI K T. 1970 Osady piukamlmi i lamprolhy w otworze wiertniczym Opulkowicc I. Kocz. Pol. Tow. Gcol., 40: III I29. KOWAI.CZEWSKI Z. 1990 Gruhookrochowo skały kambru na środkowym południu Polski. Pr . Państw. Insi. Gcol.. 131:1 82. KOWALSKI W. R. 1983 Slmligmphy ofthe llpper Piwambrian and lowcsl Cnmbriun slnitn in southent Polami. Ada Gcol. POL. 33: 183 218. MORYC W. $ ŁYDKA K. 2000— Prckambr poludniowo-wschndmci Polski, Kwart. Gcol. (w druku).

POŻARYSKI W.. V1DAIC1. & BROCHWICZ ! I WIŃSKI W 1981 Nowe dane o dolnym knmbrzc południowego obuteŻCUla Gól Świętokrzyskich. Ptzow. 33 Zjazdu Pol. Iow. Gcol. Kielce 27 34