DSC24

$3

CłBuUn^tfci    icmwi ii ’«^a*^t,T

Grądy określa się również mianem bscw óebcwo-^rarrc^y^ -lipowo-grabowych. co wynika z doaćr,aep grube mrcfeaego _xCaf'T^tmacf ***^r~ /ma'), dębu szypułkowego (Outrcus nói- i >rv drofewofcSMtt w drzewostanie. Najpospolitszym gatunkiem x.cui'jfc>— \*rew'wars*^,w^*y drzewostan (A) grądu w warunkach polskich kst x»\cri ^- ^v*^    —'

bowo zajmuje przynajmniej połowę udziału wssys&ichi dtrew Lłcschewsc grabu została jednak zachw iana w większość; tych dtscw w wy«ku dzsataaw-ści człowieka protegującego „cenniejszy" ~a tych saedKsłacfe dąto (Quercus robur). O dawnej dominacji grabu w grądach s"aderą ~    wdam*

palinologiczne i chociażby sama nazwa _grącf~ yj? „grood'. wywodrąca saę z dawnych określeń: „grabina", „grądztk" (FaHuski. hukbcnl 199j>V NaJczy zwrócić uwagę na różnice wynikające z raamaeszczema geogi**^⁴**^ drzew tworzących drzewostany grądów. W zachodniej części 01 - pcia»n}> się graby (Carpinus betulus), dęby (Oueracs robur. Q. remam\ npy T. platyphyllos), klony (Acer plataneides. .A. /wanAytiwews. A- rtnerysme*. buk zwyczajny (Fagus sylvatica\ na południu ponadto kdb pcvsxH;ta t-Ames alba) i świerk pospolity (Picea abies). W Polsce śrv>ikowej drzewostan tworzą już tylko grab (Carpinus betidu$% dąb {OmKsts    k.on (-Acer

platanoides) i lipa (Tilia cordata). W północno-wschodnimi części vraju i dalej, na obszarze Litwy i Białorusi występuje juz ty lko świerk (Pkx&    i lipa

(Tilia cordata) oraz ustępujący grab (Carpinus b*rndns\

Lasy grądowe cechują się wyraźnymi przemianami w strukturze drzewostanu określanymi przez Falińskiego (1991) fluktuacją,. Fluktuacja ma postać stopniowej wymiany komponentów, np. zamierająca lipa zostaje zastąpiona przez młode lipy, klony lub graby. Nie może być zatem kryterium oceny naturalności sam wiek drzewostanu w odnawiającym się fragmencie lasu. We wczesnych stadiach rozwoju drzewostanu na żyznych siedliskach grądu na powierzchniach silnie prześwietlonych, co jest spowodowane zamieraniem starych drzew czy też ich karczowaniem, pojaw ia się grupa gatunków pionierskich, takich jak: topola osika (Populus tremula), brzoza brodawkow.ua (Faula pendula), sosna zwyczajna (Pinus syfaestris), wierzba iwa (StsIiK caprcti). W tym samym momencie w podszyciu rozwija się dąb szypułkowy (Quercus robur) preferujący duże oświetlenie. Po pewny m czasie wykształca się drzewostan z udziałem dębu i stopniowo wymierających gatunków pionierskich Czerwiński 1973). Niektóre gatunki pionierskie, zwłaszcza sosny i brzozy, nogą utrzymywać się jeszcze długi czas, ale nie odnawiają się wskutek dużego cienienia dna lasu. We wcześniejszych stadiach rozwoju drzewostanów poja-iąją się również klon pospolity (Acer platanoides) i wiąz górski (Uhmts