DSC#2

152 Rozdział 9

Zmiany w eksprcsywności genów towarzyszą chorobom genetycznym i wadom wrodzonym. Wadą wrodzoną o różnym stopniu ekspresji genu jest miejscowy brak nabłonka u niektórych ras bydła.

Na penetrację i ekspresywnotść genów wpływają następujące czynniki:

1.    Tło genetyczne.

2.    Współdziałanie z innymi genami.

3.    Wiek.

4.    Płeć.

— łysienie jako cecha zależna od płci (ryc. 9.18 ); jest to cecha autosoraal-na dominująca u mężczyzn, ale recesywna u kobiet, uwarunkowana jest również poziomem testosteronu.

5.    Warunki środowiska:

- temperatura - wpływa na funkcjonowanie enzymów, np. odpowiedzialnych za barwę sierści u kotów syjamskich.

6.    Substancje chemiczne — mogą prowadzić do wytworzenia fenokopii, na przykład:

-    lek uspokajający thalidomide podawany w latach 1959-1961 kobietom w ciąży hamował rozwój kości kończyn płodu.

7. Czynniki pozagenetyczne:

—    wpływ organizmu matczynego na płód, np. wirus odry w ciągu pierwszych 12 tygodni ciąży może u płodu powodować zaćmę, głuchotę i wady serca.

a) Całkowita panatracja Identyczna genotypy dają 100% identycznych fenotypów	Niecałkowita penetracja Identyczne genotypy dają mniej niż 100% identycznych fenotypów
• •*/ * a	*    e *    e * *
b) Stała ekspresywność Identyczne genotypy przy stałej ekspresywności dają 100% oczekiwanych fenotypów	Zmienna ekspresywność Identyczne genotypy przy zmiennej ekspresywności wytwarzają różnorodne fenotypy
*** • a* C) Niecałkowita penetracja za zmienną ekspresywnością Identyczne genotypy dają rozległy zakres fenotypów w związku ze zróżnicowanym stopniem aktywacji i ekspresji genu	A** U • m
a „a © * -Vs* a

Rys. 9.17. Penetracja i ekspresywność genów