Finanse p stwa Wypych58 359

wstania przyszłych korzyści, upływ czasu musi mieć miejsce, aby inwestycja je przyniosła. Inwestujący musi oczekiwać na wpływ strumieni pieniężnych generowanych przez przedsięwzięcie inwestycyjne.

-    Ponoszenie ryzyka. Przyszłość jest niepewna, przeto przyszłe korzyści mogą wystąpić, ale nie muszą. Inwestujący może ponieść nawet straty. Uwzględnianie ryzyka jest więc szczególnie istotnym problemem w praktyce inwestowania.

Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje inwestowania (zamierzeń rozwojowych):

1)    w materialne składniki majątku trwałego, a więc nakłady ponoszone na realne aktywa, jak ziemia, budynki, maszyny, wyposażenie techniczne, środki transportowe, patenty, przyrost kapitału obrotowego itp.

2)    w finansowe składniki majątku trwałego, chodzi o nakłady ponoszone na nabywanie akcji spółek akcyjnych, udziałów w spółkach z o.o., udziałów komandytariuszy w spółkach komandytowych, obligacji i innych zbywalnych wierzytelności pieniężnych wobec podmiotów gospodarczych, jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych, świadectw udziałowych i akcji narodowych funduszy inwestycyjnych, transakcje terminowe, opcje, bankowe lokaty pieniężne, bankowe papiery wartościowe oraz prawa pochodne, w tym także prawo poboru i prawo pierwszeństwa nabycia.

Pierwszy rodzaj inwestycji kapitałowych można umownie nazwać inwestycjami rzeczowymi Inwestycje te polegają na zakupie aktywów (majątku trwałego i obrotowego). Inwestycje kapitałowe w przedsięwzięcia gospodarcze związane są z dzisiejszymi decyzjami inwestycyjnymi określającymi możliwości produkcyjne i pozycję rynkową przedsiębiorstwa w nadziei osiągnięcia dużych zysków w przyszłości. Zagadnienie kształtowania odpowiedniej struktury aktywów, tj. procentowego udziału poszczególnych składników w aktywach ogółem jest szczególnie ważne z uwagi na:

-    wpływ zmian struktury aktywów na relację pomiędzy stopą zwrotu z inwestycji i poziomem ryzyka,

-    wpływ struktury aktywów na możliwości maksymalizacji dochodów właścicieli firmy.

Inwestycje rzeczowe dokonywane są przede wszystkim przez firmy, które powiększają wartość majątku trwałego (nieruchomości, maszyny, urządzenia, wyposażenie, środki transportu itp.). Inwestycje tego typu dokonują również osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub inwestujące np. w nieruchomości, dzieła sztuki itd.. Decyzje inwestycyjne mają ogromne znaczenie zarówno dla sprawnego funkcjonowania firmy, jak i jej rozwoju, ponieważ oznaczają zamrożenie środków finansowych w dłuższym okresie czasu.

Inwestowanie w finansowe składniki majątku trwałego popularnie określane jest jako inwestowanie finansowe (inwestycje finansowe). Ta forma inwestowania rozwinęła się zwłaszcza w ostatnich latach. Jednym z najważniejszych rodzajów działalności w zakresie inwestycji finansowych jest inwestowanie w papiery wartościowe. Papier wartościowy (security) jest instrumentem finansowym, który potwierdza jedną z trzech sytuacji:

-    nabycie prawa do współwłasności firmy,

-    udzielenie kredytu rządowi, firmie bądź instytucji,

-    uzyskanie prawa do otrzymania w przyszłości pewnej wartości instrumentu finansowego.

W ślad za tą definicją wyróżnia się trzy główne rodzaje papierów wartościowych, a mianowicie:

-    papiery wartościowe potwierdzające uzyskanie przez nabywcę prawa do współwłasności firmy,

-    papiery wartościowe potwierdzające udzielenie przez nabywcę kredytu,

-    papiery wartościowe potwierdzające uzyskanie prawa do otrzymania w przyszłości pewnej wartości

Pierwsze dwa rodzaje papierów wartościowych są związane z nabyciem prawa do współwłasności (akcje zwykłe - conunon stocks, akcje preferowane zwane także uprzywilejowanymi - preferred stocks) lub potwierdzają udzielenie przez nabywcę kredytu (obligacje - bond). Trzeci rodzaj papierów wartościowych zaliczany jest do ogólniejszej kategorii nazywanej instrumentami finansowymi.

Wynika z powyższego, że cechami wspólnymi inwestowania rzeczowego i inwestowania finansowego są: z jednej strony - konieczność zaangażowania określonego kapitału wyjściowego na stosunkowo długi okres, co łączy się z niepewnością i ryzykiem; z drugiej strony -chęć odzyskania przez inwestującego wyłożonego kapitału wraz z dodatkową kwotą stanowiącą rekompensatę za odłożenie konsumpcji i ryzyko. Oznacza to, że w obu przypadkach mamy do czynienia w nakładami oraz efektami. Z kolei różnice między inwestowaniem rzeczo-

359