wprowadzonych ograniczeń praw i wolności musi mieć swoje uzasadnienie we wcześniej przeprowadzonych analizach, a co za tym idzie - zakres wykorzystania dekretu również powinien być przedmiotem planu zarządzania kryzysowego. Podstawowymi dokumentami, na jakich powinno opierać się te analizy, są wewnętrzne i zewnętrzne plany operacyjno-ratownicze. Są one sporządzane odpowiednio przez prowadzącego zakład stwarzający ryzyko (plan wewnętrzny) i komendanta wojewódzkiego PSP (plan zewnętrzny).
Szczególnymi zagrożeniami, szeroko omawianymi w ustawie, są zagrożenia trans-granicznc1, czyli takie, które mogą oddziaływać na sąsiednie kraje. W sprawach dotyczących zakładów stwarzających takie zagrożenia organem pierwszego stopnia jest komendant wojewódzki PSP, a drugiego - minister właściwy do spraw środowiska (rozwiązanie znacznie odbiegające od typowego podporządkowania komendanta w ramach wojewódzkiej administracji zespolonej). W przypadku możliwości wystąpienia awarii o charakterze transgranicznym minister właściwy do spraw środowiska niezwłocznie zawiadamia państwo, na którego terytorium mogą wystąpić skutki awarii, o usytuowaniu zakładu o dużym ryzyku. Do zawiadomienia dołącza się informację dotyczącą raportu o bezpieczeństwie oraz zewnętrzny plan operacyjno-ratowniczy w części dotyczącej zagrożeń transgranicznych. Po uzyskaniu informacji o wystąpieniu awarii minister niezwłocznie zawiadamia państwo, na którego terytorium mogą wystąpić skutki tej awarii i przekazuje wszystkie istotne dla sprawy informacje. Podobnym torem, poprzez ministra właściwego do spraw środowiska i komendanta głównego PSI? spływają zarówno informacje o potencjalnych zagrożeniach mających swoje źródła poza granicami Polski, jak i o wystąpieniu takich zagrożeń. Informaq'a o potencjalnych zagrożeniach transgranicznych powinna być włączona zarówno do raportu o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego, jak i do planów zarządzania kryzysowego tych organów zarządzania kryzysowego, które z tytułu zagrożeń są zobligowane do przygotowania odpowiednich procedur reagowania.
Warto też zauważyć, że zdarzenia o mniejszej skali, gdzie nic trzeba korzystać z postanowień dekretu, powinny być likwidowane w oparciu o rutynowe działania wynikające z ustawy o ochronie przeciwpożarowej w zakresie ujętym w planach operacyjno-ratowniczych.
Specyficznym zagrożeniem opisanym w omawianej ustawie jest przekroczenie w powietrzu dopuszczalnych bądź alarmowych poziomów pyłów i niektórych związków (np. C02, S02 irp.). W takim przypadku organem zobowiązanym do podejmowania działań jest marszałek województwa2. Do jego zadań należy m.in. powiadamianie ludności o występującym zagrożeniu. Takie powiadomienie powinno zawierać:
1) datę, godzinę i obszar, na którym wystąpiło ryzyko przekroczenia albo przekroczenie oraz przyczyny tego stanu;
2) prognozy zmian poziomów substancji w powietrzu łącznie z przyczynami tych zmian, obszarem, którego dotyczą oraz czasem trwania przekroczenia albo ryzyka jego wystąpienia;
3) wskazanie grup ludności wrażliwych na przekroczenie oraz środki ostrożności, które mają być przez nie podjęte;
4) informację o obowiązujących ograniczeniach i innych środkach zaradczych. Ustawa w tej części opiera się na założeniu, że źródła emisji szkodliwych
substancji mają charakter lokalny bądź zostały przeniesione z kraju sąsiedniego. W obu tych przypadkach działania, jakie zgodnie z ustawą mają być podejmowane, nakierowane są na ograniczanie emisji poprzez stosowne nakazy i ograniczenia lub wynikające z programów ochrony środowiska zachęty finansowe do modernizaq'i urządzeń i instalacji. Gdyby jednak konieczne było uruchomienie natychmiastowych działań chroniących ludzi przed skutkami takiego zagrożenia, właściwy do ich podjęcia jest wojewoda. Takie zdarzenia mogą nastąpić w przypadku gwałtownych emisji niebezpiecznych substancji (np. pyłu wulkanicznego) lub w przypadku szczególnie niekorzystnych warunków atmosferycznych (smog). Narzędziem do realizacji zadań w takiej sytuaqi jest plan działań krótkoterminowych opracowywany w formie zarządzenia, po konsultacjach ze starostami. Plan raki powinien zawierać:
1) listę podmiotów korzystających ze środowiska, obowiązanych do ograniczenia lub zaprzestania wprowadzania z instalacji gazów lub pyłów do powietrza;
2) sposób organizaqi i ograniczeń lub zakazu ruchu pojazdów i innych urządzeń napędzanych silnikami spalinowymi;
3) sposób postępowania organów, instytucji i podmiotów korzystających ze środowiska oraz zachowania się obywateli w przypadku wystąpienia przekroczeń;
4) określenie trybu i sposobu ogłaszania o zaistnieniu przekroczeń'’.
Nawet jeśli prawdopodobieństwo wystąpienia takiej sytuacji jest niewielkie, to wojewódzki plan zarządzania kryzysowego powinien zawierać zarówno wzór takiego planu, zasady współdziałania z marszałkiem województwa w przypadku podejmowania krótko- i długoterminowych działań, jak i zasady technicznego, organizacyjnego i merytorycznego wspierania marszałka w tych przypadkach, gdy jest on właściwy do zwalczania powstałego zagrożenia.
Ustawa Prawo wodne3 4. Ustawa reguluje między innymi zagadnienia związane z ochroną przed powodzią i suszą. Przeciwdziałanie tym zjawiskom opiera się na postanowieniach planu ochrony przeciwpowodziowej oraz przeciwdziałania skutkom suszy na obszarze kraju, a także planu ochrony przeciwpowodziowej regionu
53
Tamże, tytuł IX dział IIL
Tamże, aru 92a i 93 tut. 1.
?# Tamże, art. 92 utt. 2.
Uttawa r dnia 18 lipo 2001 | - Prawo wodne (DzU iZOOS r. nr 2.19, pot 2019).