gady1

rcjonalnie długich nogach i ogonie. Dorasta do 40-45 cni. Głowa masywna, szeroka. Ubarwienie zmienne, u dorosłych samców intensywnie zielone, bez plam, podgardle chabrowo-nicbieskic. Samice mniejsze, mniej charakterystyczne. Gatunek wybitnie ciepłolubny. Zamieszkuje Europę południowo-zachodnią. W Polsce skrajnie rzadka, znane jest tylko, jedno stanowisko. Stwierdzenie wymaga zdobycia okazu dowodowego (do fachowego oznaczenia, sfotografowania i wypuszczenia na wolność).

Uwaga! Jaszczurka zielona bywa często mylona z dużymi, sięgającymi 25 cm, zielono ubarwionymi samcami jaszczurki zwinki (Laccrla agilis).

Rys. 3. Układ tarczek na głowie jaszczurki żyworodnej (Lacerta vivl-para). 1, 2, 3, 4, 5 - tarczki podszczękowe - piąta i czwarta tarczka pod-szczękowa podobnej wielkości; x - tarczka postnasalna (zanozdrzowa) nicpodziclona.

Rys. 4. Układ tarczek na głowic jaszczurki zwinki (Lacerta agilis). 1, 2, 3, 4, 5 - tarczki podszczękowe - piąta tarczka podszczękowa znacznie mniejsza od czwartej; x - tarczka postnasalna (zanozdrzowa) podwójna.

J*v>

"

\

f

Łuski na grzhiclowcj. i brzusznej stronie cinlą mają podobny kształt i wielkość. Oko osłonięte ruchomą powieką. Na głowie za okiem widoczny

mały otwór słuchowy z błoną bębenkową............ Padalec (Aoguls frogilis)

Jedyny krajowy gatunek beznogiej jaszczurki. Ubarwienie zmienne, od brązowego do ciemnoszarego. Łuski drobne, błyszczące. Tworzą dość twardą,, mało elastyczną okrywę, przez co padalec jest znacznie mniej spra vny od węży. Dorasta do 50 cm. Głowa słabo wyodrębniona. Padalec występuje w całym kraju.

- Łuski po brzusznej stronie ciała (inaczej niż na grzbiecie) bardzo szerokie, występują w jednym rzędzie. Oczy bez powiek, otworu słuchowego brak............................................................................5 (węże)

5. Źrenica płonowa, na grzbiecie bardzo wyraźny zygzak wzdłuż całego

ciała (słabiej widoczny u osobników mclanistycznycli)..............................

i................................................................Żmija zyginknwaln (Vipera heros)

Charakterystyczne krótkie, masywne ciało z dobrze wyodrębnioną głową. UbarwIenie zmienne, szare, brązowe łut) czarne. Uwaga! gatunek jadowity, przy obserwacjach należy zachować szczególną ostrożność!. Dorasta do 75 cm. Gatunek rzadki. Występuje w całym kraju.

-Źrenica okrągła. Po bokach głowy dwie duże, intensywnie żółte plamy, obrzeżone szeroką, czarną obwódką. Łuski brzuszna pstre, czarno-

Żólte.....................................................................Zaskroniec (Natrix nalrix)

Najpospolitszy wąż krajowy. Na ogół występuje w pobliżu zbiorników wodnych obfitujących w plaży i ryby. Dorasta do 120 cm. Występuje w całym kraju, w górach rzadki.

- Źrenica okrągła. Głowa w kolorze grzbietu, bez wyraźnych plam. Za głową słabo widoczne, żółtawe rozjaśnienia. Spód cialą jednolicie żółty

lub białawy............................................Wąż eskulapa (Elaphe longlsslma)

Ogólne ubarwienie beżowo-brązowc, u dorosłych okazów na ciele występują drobne, jasne kropki. Ciało bardzo smukłe, długie, do 180 cm (najdłuższy gatunek krajowego węża), muskularne, elastyczne. Wąż len może wspinać się po krzewach i drzewach. Wybitnie ciepłolubny. Występuje w Europie południowej. W Polsce jedynie w Bieszczadach i Beskidzie Niskim, nawet lam Jest jednak bardzo rzadki.

- Źrenica okrągłą, tęczówka zlocislo-żółla. Spód ciała ciemny - czerwonawy, rdzawy lub popielaty, na ogól drobno plamkowany......................

.....................................................Gniewosz plamisty (Cornnelln austriaca)

15