Głównymi przedstawicielami mikroflory wód podziemnych są gatunki z rodzajów Sarcina, Flavobacterium, Micrococcus. W niewielkich ilościach spotyka się nieprzetrwalnikujące pałeczki, ziarniaki oraz pojedyncze szczepy z rodzajów Cytophaga i Nocardia. W wodach źródlanych często się spotyka bakterie żelaziste i siarkowe. Specyficzny skład chemiczny wód podziemnych sprzyja rozwojowi pewnych gatunków czy rodzajów, które mogą wpływać dodatnio lub ujemnie na ich wartość.
Ze względu na stały wzrost zapotrzebowania na wodę pitną zachodzi konieczność wykorzystywania do tego celu, oprócz zbiorników wód podziemnych, również wód powierzchniowych. Cechują się one dużą zmiennością jakości i stopnia zanieczyszczenia w zależności od ilości i natężenia opadów atmosferycznych, topnienia śniegu i ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych z miast i osiedli oraz zakładów przemysłowych. Wody powierzchniowe zawierają więc duże ilości zawiesin, substancji organicznych oraz wiele różnych gatunków bakterii, dlatego nie nadają się do picia bez uprzedniego przygotowania, zwanego ogólnie uzdatnianiem. Pobór wody z rzek może się odbywać bezpośrednio lub pośrednio.
Bezpośredni pobór wody. Mogą to być ujęcia brzegowe lub w nurcie w postaci otworów wlotowych zaopatrzonych w kraty umożliwiające wstępne oczyszczenie wody z większych ciał płynących w wodzie. Na kratach -w zależności od stopnia zanieczyszczenia wody — często masowo rozwijają się nitkowate bakterie i grzyby, np. Sphaerotilus natans, Leptomitus lac-teus, Fusarium aąueductum, oraz bakterie żelaziste Crenotrix fusca i glony z rodzaju Cladophora glomerata. Organizmy te utrudniają pobór wody, gdyż zatrzymują na swojej powierzchni dodatkowo zawiesinę mechaniczną, doprowadzając do mechanicznego zatkania krat. W pobliżu otworów wlotowych rozwijają się także robaki z rodzaju Tubifex, larwy owadów z rodzaju Chironomus, a nawet małże Dreissena polymorfa.
Pośredni pobór wody:
- przez filtrację wody z rzeki przez warstwę gleby do studni. Sposób ten polega na wierceniu studni w pobliżu brzegu rzeki. Woda, infiltrując przez warstwę gruntu, oczyszcza się wstępnie z zawiesin oraz większości komórek mikroorganizmów. Po pewnym czasie eksploatacji w warstwie filtracyjnej wykształca się swoisty zespół drobnoustrojów, zwłaszcza bakterii, które w toku przeprowadzonych różnorodnych reakcji biochemicznych oczyszczają wodę z zanieczyszczeń organicznych;
- przez sztuczne wzbogacenie wód gruntowych wodą rzeczną. Sposób ten polega na tworzeniu w niedalekiej odległości od rzeki, na przepuszczalnym piaszczystym gruncie, szeregu płytkich stawów, do których przepompowuje się wodę z rzeki. Woda ta infiltruje w głąb, wzbogacając
110