143
współczynnik ten jest zazwyczaj większy od optymalnego i dla betonów zwykłych wynosi przeciętnie od 0,4 do 0,6. Można go istotnie zmniejszyć przez stosowanie domieszek chemicznych zdolnych do plastyfikowania lub upłynniania mieszanki betonowej, czyli plastyfikatorów i superplastyfikatorów.
Rys. 7.1. Zależność porowatości od stosunku wic w zaczynach z cementów portlandzkich: v, o - porowatość oznaczona metodą helową, □ - porowatość oznaczona metodą absorpcji pary wodnej
Dodatki mineralne wprowadzane do klinkieru portlandzkiego wpływają przede wszystkim na zmniejszenie ilości porów otwartych i na zwiększenie porów zamkniętych. Stanowi to przede wszystkim wynik wzrostu zawartości fazy CSH i zmniejszenia się stężenia Ca(OH)2 w stwardniałym zaczynie cementowym.
Badania nad strukturą porów pozwoliły na podział porów na makropory, me-zopory i mikropory. Makropory i pory kapilarne wpływają niekorzystnie na wytrzymałość i przepuszczalność stwardniałego zaczynu cementowego. Natomiast pory żelowe (mikropory) decydują o zwartości stwardniałego zaczynu cementowego, a tym samym betonu. W miarę upływu czasu hydratacji cementu ilość mezoporów ulega zmniejszeniu, a wzrasta ilość mikroporów. Jest to wynikiem wzrostu stopnia hydratacji cementu i przyrostu ilości fazy CSH, która wypełnia pory kapilarne.
Istotny wpływ na rozkład porów żelowych ma budowa fazy CSH. Opracowano wiele modeli fazy CSH, które zakładają, że w żelu CSH występują następujące dwa rodzaje porów:
- większe pory znajdujące się między cząsteczkami żelu,
- małe pory występujące w cząsteczkach żelu.
Zatem z punktu widzenia trwałości betonu istotną rolę odgrywać będzie szczelność stwardniałego zaczynu i betonu.
Przepływ cieczy i gazów przez beton może odbywać się w wyniku:
- różnicy ciśnień (przepuszczalność),
- różnicy stężeń (dyfuzja),
- sorpcji (podciąganie kapilarne).
Na przepuszczalność będą wpływać pory ciągłe otwarte i ich średnica (rys. 7.2).