189
W budownictwie do tzw. obróbki blacharskiej mają zastosowanie blachy ocynkowane i miedziowane. W środowisku elektrolitu (NaCl, woda deszczowa zawierająca rozpuszczone sole), przy swobodnym dostępie tlenu, są to potencjalne ogniwa bimetaliczne. W przypadku blachy stalowej miedziowanej mogą zachodzić procesy galwaniczne podczas korozji kontaktowej w makroogniwie Fe-Cu, powstałym po zarysowaniu miedzianej powłoki ochronnej. W miejscach odsłoniętych przez rysy i pokrytych wilgocią rozpoczyna działanie ogniwo Fe/elektrolit/Cu. Korzystając z tabeli 8.1, można stwierdzić, że żelazo(II) jest metalem o niższym potencjale niż miedź. Jako metal bardziej aktywny będzie stanowił anodę wytworzonego ogniwa, którego katodą będzie miedź. Przy tak dużej różnicy potencjału normalnego (AE0 ~ 0,77 V) niewielkiej obszarowo katodzie towarzyszy anoda o znacznej powierzchni. Ponieważ na anodzie zachodzą procesy rozpuszczania metalu, żelazo będzie samorzutnie przechodzić do elektrolitu w postaci jonów Fe2+. Procesowi utlenienia żelaza, związanemu z oddawaniem elektronów, towarzyszy zachodzący przy miedzianej katodzie proces redukcji jonów elektrolitu, czyli przyłączania elektronów. Ponieważ najczęściej mamy do czynienia z roztworem obojętnym, będzie to proces redukcji tlenu dyfundującego poprzez elektrolit do katody. Na katodzie zachodzi więc proces depolaryzacji tlenowej. Reakcje zachodzące na elektrodach można zapisać następująco (8.17):
AFe: Fe —> Fe2+ + 2e“
(8.17)
KCu : H20 + — 02 + 2e —> 2(OH)
Powstające w reakcji katodowej jony OH- spotykają się z jonami Fe2+ dyfundujący-mi z obszarów anodowych, powodując powstanie trudno rozpuszczalnego Fe(OH)2, •.tory w dłuższym czasie pod wpływem rozpuszczonego w wodzie tlenu ulega powolnemu utlenieniu do Fe(OH)3 według równania (8.18):
(8.18)
Fe2+ + 20H' —> Fe(OH)2 2Fe(0H)2 + H20 + ^02 ->2Fe(OH)3
Mieszanina wodorotlenków Fe(OH)2 i Fe(OH)3 po dłuższym czasie przechodzi - tlenki żelaza(III) o różnym stopniu uwodnienia (Fe(OH)3 • nH,0) lub w węglany, ;: na zewnątrz objawia się rdzewieniem elementu.
Nieco inaczej wygląda ogniwo bimetaliczne wytwarzające się w środowisku elektrolitu w stalowej blasze ocynkowanej, na styku żelaza i cynku. W przypadku -szkodzenia powłoki ochronnej utworzy się lokalne ogniwo Zn/elektrolit/Fe. Korzy stając z tabeli 8.1, można stwierdzić, że cynk jest metalem o potencjale bardziej zimnym niż żelazo. Jako metal bardziej aktywny będzie stanowił anodę wytwo-