Fenol (kwas karbolowy)
• mimo silnych właściwości bakteriobójczych - ze względu na znaczną toksyczność stosowany głównie do dewitalizacji miazgi zębowej.
• Fenol jest składnikiem płynu do pędzlowania lub smarowania w leczeniu wyprysków na skórze, trądziku, grzybic, łuszczycy, liszajów.
• Jest też nadal stosowany do konserwacji leków wstrzykiwanych podskórnie oraz domięśniowo.
• Pochodne są wykorzystywane do odkażania pomieszczeń, urządzeń sanitarnych, odchodów.
• Preparat:
Pigmentum Castellani - płyn Septyl R
• mieszanina orto-fenylofenolu (13%), prewentolu (2%) i etanolu (25%).
• działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwpierwotniakowo i przeciwgrzybiczo.
• Przeznaczony do dezynfekcji podłóg, ścian oraz mebli i innych przedmiotów (roztwory 2-5%) ]
• w stężeniach 0,25-3% jest stosowany do chirurgicznego mycia rąk oraz jako antyseptyk w zakażeniach skóry.
• silnie działa na Gram (+), słabiej na G(-) oraz grzyby.
• stosowany długotrwale ulega wchłanianiu i może wywołać szereg poważnych działań niepożądanych ze strony OUN (drgawki), układu krążenia, zaburzenia oddychania oraz wymioty i biegunki.
• działa silnie na bakterie Gram (+) oraz wykazuje pewną aktywność przeciwrobaczą.
• wchodzi w skład preparatów służących do odkażania ran.
• Coldrex Laryplus, Cholisept, Strepsils Extra - tabletki do ssania stosowane w stanach zapalnych i zakażeniach jamy ustnej i gardła
• pochodna metylowa fenolu i wywiera 10-krotnie silniejsze działanie odkażające.
• w formie lizolu (mieszanina krezolu z mydłem potasowym = Cresolum saponatum) stosowany
• do dezynfekcji instrumentów i sprzętów medycznych (w stężeniu 3-5%),
• rąk (w stężeniu 1-2%),
• bielizny (w roztworze 3%) i
• pomieszczeń (podłogi, ściany, meble) - w roztworze 5-10%.
• Toalety, kanały i doły kloaczne dezynfekuje się roztworem 10%.
• Neo-Angin, Strepsils- tabletki do ssania (odkażanie gardła i jamy ustnej)
• silny goździkowy zapach i ostry, korzenny, znieczulający smak.
• działa silnie antyseptycznie, znieczulająco, przeciwświądowo, niweluje zapachy.
• stosowany głównie w stomatologii (składnik past odkażających i mumifikacyjnych, cementów).
• może być również użyty do odkażania skóry, błon śluzowych, ran i ropni w roztworach alkoholowych i wodno-alkoholowych 0,5-1%.
• działa chłodząco (podrażnia receptory zimna), znieczulająco (hamuje receptory bólu), przeciwświądowo, przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo,
• do wewnątrz działa rozkurczowo i żółciopędnie. [niweluje zapachy],
• do odkażania skóry, błon śluzowych, ropni, bolesnych owrzodzeń, opryszczki, ran, oparzeń, wyprysków stosowany jest w roztworach alkoholowych 0,5-1,5%.
• można go także stosować w zasypkach, pudrach płynnych, maściach i kremach w stężeniu 1-3%.
• korzystnie oddziałuje na cerę trądzikową i łojotokową w preparatach złożonych.
• w wyższych stężeniach 5-10% może działać drażniąco na skórę wywołując uczulenia a nawet zmiany o charakterze nadżerek