130
cych w drewnie, po przyłożeniu wierzchołka pokładełka do powierzchni drewnu się wokół wlaunci o*i, ułacwiajac wnikanie pokładełka » f 4 16 * na i r> •> 4 l(M| ^
łówek.jak osy i pszczoły, pokładclko /miało przekształcone w żądło. kioIC utraciło w, es u sw.| funkcję, a przez połączenie z gruczołami jadowymi siało się narządem oh,1H)) J diaku.
Pokładełka rzekome są utworzone ze zwężonych, błoniastych i elastycznych osiuin . segmentów odwloką Są one charakterystyczne dla chrząszczy i moty li (rys 3.103).
Samcze narządy rozrodcze składają się z parzystych gruczołów rozrodczych ^ i dróg płciowych (rys. 3.107). Jadra mogą mice kształt gromady, płatowaty, krążków,,, lub klęhkowaly. a ich powierzchnia jest z reguły jaskrawo ubarwiona Składają Mę lłle z pęcherzyków jądrowych lub z rurcezek jądrowych Szczytowa część pęcherzyka jąJnc wego jest miejscem rozmnażania się plemników (sperrnatozoidów) i podobnie juk u samu nazywa się gcrmurium Komórka wierzchołkowa pęcherzyka jądrowego nazywa się k.,. morką Versona. Spełnia ona rolę odżywczą w stosunku do plemników. Plemniki składy się z główki, szyjki i wici Niekiedy bywają połączone w w iązki Z jąder przechodzą i>nc do parzystych nasieniowodów, które następnie łączą się w nieparzysty przewód wyiryskn. wy (ductus ciaculatorius), który jest pochodzenia eklodcrmalnego i stąd pokryty intimą. Przewód wytryskowy koócz.y się aparatem kopulacyjnym. Do nasientowodu dochodzą uj. ścia gruczołów dodatkowych, których wydzielina miesza się z plemnikami. U niektórych owadów, np. prostoskrz.ydłych. mieszanina ta twardnieje, łącząc plemniki główkami w fi*, mie pakicciknwatego s perm atol oru Samiec podczas kopulacji wydziela z otworu kopulą, cyjncgo spermatołor i wkłada go do olworu płciowego samicy lub (jak turkuć podjadek albo opaślih sosnowiec! przyczepia pod otwotHII (IJfl ' 1**71 Po pewnym > /.i .u- jh:rm.ii.. for otwiera się. a plemniki przenikają do narządów rozrodczych samicy.
Aparaty kopulacyjne samców wykazują hardzo dużą różnorodność budowy nawet u blisko spokrewnionych gatunków, dzięki czemu są wykorzystywane w systematyce owadów jako ważna cecha taksonomiczna. W aparacie kopulacyjnym wyróżnia się prącie, lal lohazę i paramery będące przekształconymi odnóżami IX segmentu odwłoka i spełniającymi rolę pomocniczą przy kopulacji owadów. Niejednokrotnie z prącia wynicowujc się w czasie kopulacji woreczek wytryskowy zaopatrzony na wierzchołku w silne kolec (rys. 3.108).
' ’ ' 1 " 1/1 zwierzętami rozdzictnoplciowymi. przy czym często występnie
ymor)izm p cłowy i wówczas wtórne cechy płciowe różnią samca od samicy. Różnice ,*Lh'L w * czasem k tllllu budowy jego Iragmenlow. szczee
samu ’ ..... ***•. Samce są przeważnie mnkjueod
znajdują Sdhjk tOJBw^wwoMk, T.T luh Vmdf*tca
m/s/rr//»nv Wrewt i t u' 7 U> 'u,włn^ K •' smukły, u samu
samice mają skrzydła '"""iioriówk.. l.umowka.
glawy a samice wydłużony. W' ^ ^/wiertka nieparka mają zarys ciała okrą-Okres pojawu obu płci icsi otr-zi......„
od wielu czynników, a zwłaszcza od iw,! I!’Ł/nym ry,mcm r"'w«)"wyrn gatunku 1 zalczy kę. c/yh ha godirwy w iu.łc 1 "u ' ' ,cmPcralury. Wiele gatunków odbywa rój-y ‘°“C ‘*,c<l<,nyth 1 dość stałych terminach Pora rójki strzygom
« > *n | ||
rł ff i i ’ V ) |
«VT . •>' JL* v» p J ^ tw |
WO ĘgS , »> |
i /a* i < |
jj J ( rw 1 r 4 1 w fi i |
‘ V 1 r _ |
/rffA | \ />. / P ) » / p JStf* u \ |
4 \ |
/ vt
Rysunek 3.104
calu Hoims ja-
^#rnica «marnika Oohchomtia imperator Knectti «txfł>eca potas J»*o »< *fia ieruiącei tam larwie /morwnika crtrwoneflo (lot S Knertlu)