IMG50

196

Rysunek 8.24

Przedstawiciele tarczówkowatyrr, Pentalomdae A - zawadzik Troii_us

luridus F. (wg KapuScirtsklego 1948). B - tarczówka rudonoga Pe_n. laloma mlipes L (z 2ivotny| M,_r SSSR)

A

skrzydeł charakterystyczna duża klinowata tarczka. U większości gatunków występują gruczoły zapachowe, zlokalizowane u postaci dorosłych na zapiersiu, u larw między tergitami odwłoka. Przeobrażenie typu heterometabolii rzeczywistej.

Biologia i rozwój pluskwiaków różnoskrzydlych są bardzo zróżnicowane. Większość gatunków należy do zwierząt lądowych, ale jest i duż.o wodnych. Gatunki lądowe żyją na roślinach, pod korą. w ściółce i glebie. Są to przeważnie owady roślinożerne, np. Miridae i część Pematomidae. Do drapieżców należą np. Rediniidue, część Pematomidae. Cimiei-dae żywią się krwią ssaków. Pluskwiaki mają przeważnie jedno pokolenie w roku. Jaja. zwykle beczutkowale, których charakterystyczną cechą są wianuszkowato rozmieszczone na wierzchołku kolce, składane są na powierzchni roślin lub do gleby (rys. 8.22). Larwy, prowadzące podobny tryb życia jak postacie dorosłe, linieją 5 razy. Zawiązki skrzydeł pojawiają się w III stadium larwalnym.

Znanych jest ponad 40 IKK) gatunków pluskwiaków różnoskrzydlych. z których w Pol-' - wy siępujc kilkaset. Do rodzin grupujących gatunki zamieszkujące ekosystemy leśne na-le/ą: rozwałkowate - Aradidae. zwicńcowatc - Lygacidae. tarczówkowalc - Pcmmoniidue i kow alow alc Pyrrhocaridae. Najgroźniejszym szkodnikiem spośród rozwałkowatychjest rozwałek korowiec - A radiu cinnamomeus Panz.. owad o silnie spłaszczonym ciele barwy rdzaw e .brunatnej, który żyje między łuskami kory pni I0-20-letnich sosen rosnących na uhngich siedliskach Wysysa on zawartość miazgi, powodując zmniejszenie przyrostu drzew , ich wadliwy wzrost, pękanie i odslawanie kory. żółkniecie i nrzedwczesne onadanic

Charakterystyka rzędów i

^rtxtzm owadów 197

Rysunek 8.25

Przewęzyk modrzewowiec Taeniothnps lancivonjs Far. et Krat A - postać dorosła (wg Koehlera, 1961). B - uszkodzone igły na pędach modrzewia (wg Kudeli. 1970) jowicc dwuzębny - Picromerus bidetu L. Pluskwiaki te. aktywne na powierzchni roślin, atakują i wysysają jaja. larwy i poczwarki różnych szkodliwych owadów, a m.in. jaja stonek, larwy rośliniarck. chrząszczy, gąsienice motyli i mszyce. Zdobyte i wyssane przez pluskwiaki gąsienice zwisają w charakterystyczny sposób na klujcc drapieżcy zaopatrzonej w części końcowej w dwa haczykowate wyrostki. Do roślinożerców należy tarczówka rudo noga - Penuuonut rttfipes L. (rys. 8.24). owad polifagicz-ny. wysysający owoce i młode pędy na różnych krzewach i drzewach liściastych ora/ roślinach zielnych.

□ Rząd: Przylżeńce (= Wciornastki) - Thysanoptera

Należą tu małe owady o wąskim ciele osiągaj* V" '' '    ^ ^,,^/tu. pra-

nowc- Narządy gębowe kłująco-ssące. asymetryczne in'/»'"w    _/nf t j ,1,.; . »a

"ej brak. warga górna większa / lewej lub prawei 'inms • ‘V    _wąłilf aąpo

^s,<lpą zakończoną dwoma krótkimi pa/urkanu 1 P^r/> £•* '    ^    cze-io 'ki/> Jła"

“żyłkowane, o brzegach pokrytych licznymi rzęsowa*' nu    _N1ę 1 i»rm' Jra

skrócone. Odw łok 11 -segmentowy. Są to owady rushm ze r    |_ul( ,.,_fuv łVrg łaM

Pieznc. jak np. atakujący mszyce wciornastek pstrok.K z