IMG24

6. Sposoby obróbki wiórowej

6.1.    Toczenie

6.1.1.    Charakterystyka i odmiany kinematyczne toczenia

Charakterystyczną cechą toczenia jest obrotowy ruch główny, decydujący o prędkości skrawania, który wykonuje przedmiot obrabiany. Ruch posuwowy wykonuje nóż tokarski Obróbka powierzchni zewnętrznych nazywa się toczeniem, natomiast wewnętrznych • wytaczaniem.

Po toczeniu można uzyskać klasy dokładności w zakresie od ITI6 do IT6 i chropowatość powierzchni od R_a a 80 pm do R, = 0,63 pm.

Podobnie jak w innych sposobach obróbki skrawaniem, także w toczeniu wyróżnić można trzy metody kształtowania powierzchni:

•    punktową,

•    kształtową,

•    obwiedniową.

W metodzie punktowej kształt obrobionej powierzchni jest zbiorem linii będących toretn^ ruchu jednego fragmentu ostrza noża, zwanego narożem.

W metodzie kształtowej na obrobionej powierzchni zostaje odwzorowany zarys krawędzi skrawającej—

Podczas toczenia obwiedniowego narzędzie wykonuje jednocześnie ruch prostoliniowy i obrotowy. Kształt obrabianej powierzchni uzyskuje się w wyniku "zazębiania się" powierzchni ograniczającej przedmiot z powierzchnią ograniczającą narzędzie, zwaną powierzchnią działania narzędzia.

6.1.1.1. Toczenie notami punktowymi

Z uwagi na kierunek ruchu posuwowego, jaki wykonuje nóż, rozróżnia się toczenie:

•    wzdłużne,

\

•    poprzeczne,

•    kopiowe. ^f

Podczas toczenia wzdłużnego kierunek ruchu posuwowego nota jest równoległy do osi obrotu obrabianego przedmiotu - rys.ó.la. w przypadku toczenia poprzecznego - prostopadły . rys.6.Ib. natomiast w toczeniu kopiowym zadany kształt obrabianej powierzchni uzyskuje _się dzięki kopiałowi, który określa kierunek ruchu posuwowego nota - rys.ó.lc.

a)    b)    ti

Rys.6.1. Odmiany kinematyczne toczenia notami punktowymi;

1 - toczenie wzdłutne. 2 - toczenie poprzeczne, 3 - toczenie kopiowe

Ś/./.2 Toczenie kształtowe

Toczenie kształtowe powierzchni mote odbywać się przy utyciu noty kształtowych o ruchu promieniowym - rys.6.2 lub stycznym - rys.6.3.

Rys.6.2. Toczenie notami kształtowymi o ruchu promieniowym

Rys.6.3. Toczenie notern kształtowym o ruchu stycznym