IMG38

182

rowo-kształtową oraz na możliwość uszkodzenia ostrzy i powierzchni obrobionej, jak również na możliwość powstawania i tłumienia drgań.

Noże dłutownicze dzieli się w zależności od metody kształtowania na:

•    punktowe,

•    kształtowe,

•    obwiedniowe.

Geometrię noży dłutowniczych przedstawiono na rys. 6.34.

Jak widać z rysunku 6.34a, powierzchnia natarcia i powierzchnia przyłożenia są w nożach dłutowniczych usytuowane odwrotnie względem trzonka niż w nożach strugarskich i tokarskich.

Rys. 6.34. Geometria ostrzy noży dłutowniczych; a, b - noże ogólnego przeznaczenia, c - nóż obwiedniowy

6.2.3. Charakterystyka strugarek i dłutownic

Strugarki poprzeczne stosuje się do obróbki przedmiotów o niewielkich wymiarach. Ruch główny wykonuje narzędzie zamocowane w suwaku, natomiast ruch posuwowy - stół, suwak lub imak narzędziowy (najczęściej jest to ruch poziomy).

Rozróżnia się strugarki poprzeczne:

•    stołowe - o niewielkiej mocy i małej liczbie stopni prędkości roboczej suwaka,

•    produkcyjne zwykłe - z napędem mechanicznym lub hydraulicznym - najczęściej stosowane - rys.6.35,

•    produkcyjne podwójne - w układzie równoległym lub przeciwbieżnym,

•    do strugania na okrągło - z dodatkowym posuwem obrotowym przedmiotu zamocowanego na stole w głowicy,

•    do strugania kopiowego - stół jest oparty na cylindrze hydraulicznym sterowanym kopiałem.

Strugarka poprzeczna zwykła posiada korpus 1 zaopatrzony w poziome prowadnice,

wzdłuż których przesuwa się ruchem zwrotnym suwak 2. Napędzany jest on od silnika elektrycznego 3 przez przekładnię pasową 4, przekładnie zębate w skrzynce prędkości 5 i wahadłowe jarzmo znajdujące się wewnątrz korpusu. Na powierzchni czołowej suwaka osadzona jest obrotnica 6. Wzdłuż jej prowadnic można przesuwać sanki narzędziowe 7 wraz z od-chylnym wokół osi 8 i makiem nożowym 9. Na pionowych prowadnicach korpusu osadzona jest belka 10, zaś z kolei na jej poziomych prowadnicach stół strugarski 11. Przestawienie w górę lub w dół stołu wraz z belką, w zależności od wysokości obrabianego przedmiotu, dokonywane jest ręcznie. Podpórka 12 ustalana śrubami służy do usztywnienia stołu. Stół może być przesuwany poziomo po belce ręcznie przez pokręcanie śruby pociągowej kółkiem 13 lub mechanicznie. Przesuw mechaniczny wykorzystywany jako posuw poziomy odbywa się okresowo na skutek ruchu drążka 14 napędzanego mimośrodem 13. Nastawienie wielkości posuwu dokonywane jest przez zmianę promienia mimośrodu.

Rys. 6.33. Strugarka poprzeczna

W przypadku najczęściej spotykanego, jarzmowego napędu ruchu głównego długość skoku zależy od promienia korby, natomiast jego położenie od miejsca zaczepienia jarzma w suwaku.