Główne odmiany myślenia socjologicznego w pedagogice:
a) PEDAGOGIKA CZYSTO SOCJOLOGICZNA -jedyna rzeczywistością konkrtena jest społeczeństwo
-wychowanie jest oddziaływaniem pokoleń dorosłych ba te,które jeszcze nie dojrzałby do życia społecznego -trzy główne funkcje organizmu społecznego stanowią religia,moralność i prawo -trzeba wykształcić nową istotę o takich zdolnoąciach,których wymaga życie społeczne -celem wychownia jest kształtowanie jednostki rozumnej
-socjologizm pedagogiczny podporządkowując jednostkę społeczeństwu prowadzi nomen omen do odrzucenia wy chowania,zastępująć go zwykłą tresurą społeczna
-zamiast ideału „człowieka mądrego” należy kształtować człowieka łatwowiernego
b) PEDAGOGIKA NARODOWA
-każdy naród w celu obrony swego istnienia dąży do utworzenia organizacji politycznej zwanj państwem,zaś za pomocą wychowania państwo stara się uczynić ze swych obywateli gorących obrońców własnego bytu narodowego
-opracowanie odpowiednich zasad,środków i metod, za pomocą których kształtować się będzie młodzież na patriotów
-nawoływała do wyzwolenia się spod „obcedo duch” i do walki o wyzwolenie narodowe
-kształtowanie ludzi nowego typu, dzielnych i bohaterskich.obywateli o polskiej duszy,samodzielnych i zdolnych do poświęceń -preferowanie :przebudowy polskiej szkoły na twórczą szkołę pracy, pracy „u podstaw”.znajomości historii ojczystej -wychowanie jest samowychowaniem
c) PEDAGOGIKA NACJONALISTYCZNA
-wychowanie w duchu wyłącznego uznawania praw jednego narodu -polityka oświatowa staje się integralna częścią polityki państwowej
-kreowany nowy typ człowieka politycznego,świadomego nacjpnalistycznych celów państwa,karnego i posłusznego -naród jest najważniejszym rodzajem wspólnoty
-proces wychowania miał odbywać się w dwojakiej postaci (wychownaie konserwatywne i rewolucyjne)
-ped.nacjonalistyczna staje się pedgaogika polityczną
-preferuje proces polityzacji człowieka,człowiek polityczny miał być gotowy do całkowitego oddania się państwu
d) PEDAGOGIKA SPOŁECZNA
-rodzi się jako antidotum na panowanie idei „pracy organicznej" i „pracy u podstaw”,płytki utylitaryzm
-zainteresowana wzajemnym stosunkeim jednostki i środowiska, wpływem kultury i warunków bytu na człowieka w określonych fazach jego życia
-istotą życia społecznego jest reakcja zbiorowa
-w celu uspołecznienia dziecka od małego trzeba tłumić w nim uczucia samolubne, a rozwijać wyższe uczucia społeczne, obywatelskie i altruistyczne
-szczególne zasługi na polu badań różnych środowisk wychowawczych i w dziele budowania pedagogiki społecznej jako nauki o przygotowaniu człowieka do życia społecznego położyła Helena Radlińska