gną w ustroju opaleniu. podobni© jak węglowodany i tłu-tret*. Stosowano czas dłuższy posiłki o niskiej zawartości |j białka, lub zawierając© zdecydowaną przewagę białek ro-ślinnych. powodują anemizację ustroju, spadek przyrostu : wagi ciała, hamują wzrost, obniżają aktywność enzymów trawiennych i wpływają niekorzystnie na ogólny rozwój l dziecka. Im młodsze dziecko, tym silniej reaguje na niedobór białka pełnowartościowego.
Źródła białka. Tabela 5 obrazuje zawartość białka w niektórych produktach spożywczych. Widoczne są zde-cydowane różnice między zawartością białka w produktach zwierzęcych i roślinnych, na korzyść zwierzęcych, i
Tabela $
Zawarto# białka w 100 g niektórych produktów rynkowych (wg Rudowskiej-Koprowskiej)
Produkty zwierzęce |
Produkty roślinna | ||
Młako płynne pełne |
3,2 |
Chleb żytni razowy |
4.9 |
Mleko w proszku pełna |
23.6 |
Chleb Grahama |
6.7 |
Sar biały póHłusty |
19.9 |
Bułka tzw. paryska |
6.6 |
Sar podpuszczkowy (żółty) |
28,3 |
Kasza gryczana ~ |
12^6 |
Jaja świeże cała |
12.8 |
„ jęczmienna |
Bfi |
Żółtko jaja |
16,3 |
„ manna |
8.9 |
Cielęcina średnio tłusta |
15,2 |
Mąka pszenna 50V* |
6,7 |
Wieprzowina .. .. |
10,5 |
Płatki owsiane |
13,0 |
Wołowina „ |
14.9 |
Ryż | |
Wątroba wieprzowa |
19.1 |
Soja — całe ziarno |
34.9 |
Serca wieprzowa i nerki |
16.4 |
Ziemniaki |
ii |
Boczek surowy |
7.6 |
Włoszczyzna z kapustą |
l.t |
Szynka chuda 1 polędwica |
24.0 |
„ baz kapusty |
\ł |
Kiełbasa zwyczajna |
13,5 |
Marchew |
0.8 |
Serdelki |
10,0 |
Ogórek |
0.6 |
Dorsz-filety |
15,0 |
Pietruszka korzeń |
V |
Szczupak, karp |
0—11,0 |
Pory |
Ofi |
Słonina bez skóry |
2.2 |
Rzodkiewka |
of |
Kurczą oskubane i |
Groch lub fasola sucha | ||
wypatroszona |
15,3 |
21,4—-2A® | |
KróUk wypatroszony |
12,6 |
W produktach mięsnych (wieprzowina) zawierających dute ilości tłuszczu, ilość białka jest obniżona, co z punktu widzenia prawidłowego żywienia nie Jest korzystne. Dlatego też dla dzieci, zwłaszcza małych, polecamy zawsze chude mięso i wędliny, bogatsze w białko.
Aby zapewnić dziecku w wieku przedszkolnym potrzebne ilości białka zwierzęcego, przewidujemy w dzienneI racji pokarmowej dla tego wieku: 600 g mleka. 60 g sera (biały i podpuszczkowy żółty), 1 jajo i łącznie 100 g mięsa, wędliny, podrobów i ryb.
TŁUSZCZE
Tłuszcze stanowią dla ustroju najbardziej skoncentrowane źródło energii, gdyż należą do składników najwyżej kalorycznych. Dostarczają dwa razy więcej kalorii aniżeli te same ilości wagowe węglowodanów czy białka. Gdy pokarm zostaje w organizmie utleniony (powolne spalanie), wytwarza się przy tym pewna ilość ciepła1 którą mierzymy w jednostkach ciepła, czyli kaloriach • (spożyty 1 gram tłuszczu dostarcza człowiekowi około 9 kalorii, 1 gram białka — 4 kalorie i 1 g węglowodanów —-4 kalorie).
Dostarczenie potrzebnej ilości kalorii jest potrzebne organizmowi w pierwszym rzędzie do zachowania stałej temperatury ciała (około 37°C) zapewniającej normalny przebieg procesów zachodzących w ustroju, jak również do prawidłowego i oszczędnego wykorzystania białek Tłuszcze stanowią nie tylko materiał energetyczny, ale są również źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczu (witamin: A, E, D i K) i źródłem nienasyconych kwasów
Kaloria — jest to Ilość ciepło potrzebna do ogrzania I kg wody o 1°C — Jest to kaloria duto (oznaczona symbolem kcal lub duśą l»-tarą K). stosowana w nauce żywienia do pomiarów ilości ctapls wytwarzanego w ustroju oraz do oznaczania wartości anargtcsaej dostarczanego pożywienia.